Agâh Hukuk Danışmanlık & Arabuluculuk, gerek Türk vatandaşları gerekse Türk vatandaşı ve yabancılar arasındaki evlenme, nişanlanma, boşanma, nafaka, velayet, mal rejimi, hısımlık, soy bağı, evlat edinme, çocuk malları, aile malları gibi konularda uyuşmazlıkların mahkeme önünde ve taraflar arasında protokol düzenlenerek çözümü için özel hayatın gizliliğine dikkat ederek Aile Hukuku alanında Avukatlık ve Hukuki Danışmanlık hizmeti vermektedir.
Aile Hukukuna İlişkin Boşanma Sonrası Eşlerin Mal Paylaşımı ve Yasal Mal Rejimi Olan Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Nedir?
İçerik Tablosu
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Kapsamı?
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı?
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Erme Sebepleri?
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ
Edinilmiş mallara katılma rejimi Medeni Kanun’un 218 ile 241. Maddeleri arasında hüküm altına alınmıştır. Kural mal rejimi olarak da adlandırılan edinilmiş mallara katılma rejimi yasal mal rejimidir. Yasal mal rejiminde eğer eşlerin mal rejimi sözleşmesine dayanarak farklı bir mal rejimi seçmeleri durumu söz konusu değilse, eşlerin yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir.
İsminde de anlaşılacağı üzere edinilmiş mallara katılma rejiminin en açık ve bariz özelliği; eşlerden birinin, evlenme gerçekleştiği andan itibaren edinmiş olduğu mallar üzerinde, diğer eşin tasfiye gerçekleşmesi halinde edinilen malların yarısı oranında katılma alacağı elde edebilme hakkına sahip olmasıdır.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Kapsamı
4721 sayılı Medeni Kanun md.218’e göre edinilmiş mallara katılma rejiminde mallar, edinilmiş mallar ve eşlerin her birinin kişisel mallarından oluşmaktadır. Yani edinilmiş mallara katılma rejimini edinilmiş olan mallar ile kişisel mallar oluşturmaktadır.
Edinilmiş mallar
4721 sayılı Medeni Kanun md.219’da da hüküm altına alındığı üzere edinilmiş mallar, eşlerden her birerinin, evliliğe ilk adım attıkları andan itibaren evlilik birliği devam ettiği müddetçe elde ettikleri mal varlığı değerlerinin tamamını kapsamaktadır. MK. md. 219’a göre eşlerden birine ait olan edinilmiş mallar:
1. Çalışmasının karşılığı olan edinimler,
2. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacıyla
kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler,
3. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,
4. Kişisel mallarının gelirleri,
5. Edinilmiş malların yerine geçen değerler. İlke olarak mal rejimi devam ettiği müddetçe, belirli bir bedel ödeyerek sahip oldukları tüm mal varlıkları edinilmiş mallardan sayılacaktır. İlgili kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere bir eşin evlilik birliğinin devamı sırasında emeğinin karşılığı olarak elde ettiği kazanımların tamamı edinilmiş mal olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.
Aşağıda ifade edilecek olan kişisel mallara ait olan gelirler ile bu gelirlerden elde edilen kazanımlardan elde edilen mal varlıklarının tamamı da edinilmiş mal olarak kabul edilmektedir.
Kişisel mallar
4721 sayılı Medeni Kanun md.220’ de de edinilmiş mallara katılma rejimine dahil olan kişisel mallar tahdidi olarak sayılmıştı. İlgili hükme göre:
1. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
2. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya
da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanmak yoluyla elde ettiği mal vatlığı değerleri,
3. Manevi tazminat alacakları,
4. Kişisel mallar yerine geçen değerlerdir.
Karşılıksız kazandırmalar sonucu eşlerden birine yapılan arsa, ev, otomobil gibi bağışlamalar da bağışlanan eşin kişisel malı kabul edilmektedir. Eşlerin sahip olduğu kişisel malların satılmasıyla sahip olunan anapara ile satın alınan mal değerleri de kişisel mal olarak kabul edilmektedir. Yukarıda da ifade edildiği üzere kişisel malların geliri elde edilen kazanımlar edinilmiş mal olarak tespit edilmektedir.
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN BAŞLANGICI
Edinilmiş mallara katılma rejiminin sona erme halleri ve sona erme anına değinmeden önce eşler arasında geçerli olan edinilmiş mallara katılma rejiminim başlangıç anına da değinmek yerinde olacaktır. Eşlerin evliliğin devamı esnasında sahip oldukları malların hangilerinin edinilmiş mal, hangilerinin de kişisel mal olduğunun tespiti edinilmiş mallara katılma rejiminin başlangıç anına göre yapılmaktadır.
Eğer eşler yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi başlamadan önce belirli bir mal varlığına sahip iseler, sahip olunan mallar kişisel mal olarak kabul edilmekte ve eşler, tasfiye söz konusu olduğu durumlarda bu kişisel mallar üzerinde hak iddia ve talep edememektedir.
Edinilmiş mallara katılma rejimi başlama anı evlilik, edinilmiş mallara katılma rejimini kabul eden mal rejimi sözleşmesi ve hakimin bu yönde karar vermesi hallerinde gerçekleşmektedir.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Evlenme İle Başlaması
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Mal Rejimi Sözleşmesi İle Başlanması
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Hakim Kararı İle Başlaması
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN SONA ERME SEBEPLERİ
Edinilmiş mallara katılma rejiminin kapsamına, eşlerin edinilmiş mallara katılma rejimine başladıkları tarih ile rejimin sona erdiği tarih aralığında edinmiş oldukları mallar dâhildir. Bu yüzden eşler arasındaki yasal mal rejiminin sona erme anı, eşlerin hangi mallarının tasfiye işlemine tabi tutulacağının tespiti yönünden önem arz etmektedir. Bu bağlamda, eşlerin edinmiş oldukları mallar, edinilmiş mallara katılma rejiminin sona erdiği tarihten itibaren eşlerin kendi kişisel malları olarak kabul edilecektir.
Bununla birlikte; edinilmiş mallara katılma rejimin tasfiyesinde, tasfiyeye konu olan malların hangi tarihteki değerlerinin dikkate alınacağı hususu bakımından da edinilmiş mallara katılma rejimin sona erme anı önemlidir. Bu husus MK m.235/1 ile hüküm altına alınmıştır. İlgili hükme göre; edinilmiş mal rejimi sona erdiğinde mevcut olan edinilmiş mallar tasfiye anındaki değerleriyle hesaba katılacaktır. Buna ek olarak MK m.228 hükmüne istinaden; eşlerin sahip oldukları kişisel mallar ve edinilmiş mallar da mal rejiminin sona erme anına göre tasfiye edilecektir.
Eşlerden Birinin Ölümü Sebebiyle Katılma Rejiminin Sona Ermesi
Evlenmenin Butlanına veya Boşanmaya Karar Verilmesi Sebebiyle Mal Rejiminin
Sona Ermesi
Eşlerin Başka Bir Mal Rejimini Kabul Etmeleri Sebebiyle Önceki Mal Rejiminin
Sona Ermesi
Mahkeme Tarafından Olağanüstü Mal Rejimine veya Ayrılığa Karar Verilmesi
Sebebiyle Mal Rejiminin Sona Ermesi
Alınan Gaiplik Kararı Neticesinde Mal Rejiminin Sona Ermesi
Aile Hukukuna İlişkin Tüm Soru ve Sorunlarınız İçin Online Danışmanlık Alabilirsiniz.