Geçit Davası ve Şartları son zamanlarda internet kullanıcıları tarafından aratılan konulardan biri olması sebebi ile sizlere bu alanda kapsamlı bilgiler sunmak için bu yazıyı kaleme aldık. Geçit hakkı, irtifak hakları çerçevesinde olup uygulamada sık olarak karşılaşılan bir gayrimenkul uyuşmazlık çeşididir. Geçit irtifakı, diğer irtifak haklarına kıyas ile daha basit yapıda olmaktadır. Fakat bu irtifak hakkının pek çok önemli detayı vardır.
Makalemizde geçit irtifakı nedir, bunun şartları nelerdir, geçit hakkı davası nedir gibi sorulara detaylı bir biçimde cevap vereceğiz. Sürecin problemsiz bir şekilde sona ermesi adına konu hakkında genel bir bilgiye sahip olmak şarttır. Bu nedenle yazımızı özenle okumanızı öneririz.
Geçit Hakkı Nedir?
İçerik Tablosu
Geçit hakkı; taşınmazın ana yol ile bağlantısı olmadığı hallerde, yolu kullanamayan kişinin komşusunun taşınmazı üzerinden geçiş yapabilmek amacıyla mahkemeye müracaat etmesi ile uygun bir miktar bedel karşılığında elde edeceği geçiş hakkı şeklinde tanımlanır. Mahkeme, geçit hakkını verebilmek için en kolay ve en uygun yolu tespit eder.
Bu tespit esnasında ilk olarak keşif yapılır ve daha iyi tespit maksadı ile harita mühendisi ya da kadastro teknisyenlerinden yardım talep edilmektedir. Bu hak, ayni nitelikte bir irtifak hakkıdır.
Bu hakka ilişkin hukuki düzenlemeler Türk Medeni Kanunun 747. maddesi ile hüküm altına alınmıştır. Aynı zamanda bu davada büyük oranda Yargıtay tarafından geliştirilen içtihatlar dikkat çeker.
Geçit Hakkı Şartları Nelerdir?
Kanundaki düzenleme gereği, geçit hakkının tam ve doğru bir biçimde sağlanabilmesi adına birtakım şartların yerine getirilmesi önemlidir. Aşağıda sıralanan şartların olması halinde geçit hakkı talebinde bulunan bireyin isteği yerine getirilecektir. Bu şartlar:
- Geçit isteyen taşınmaz sahibinin genel yola çıkmak için yeterli bir geçidi olmamalıdır. Mevcut geçidin gereksinimi karşılamaması da söz konusu şartı sağlar.
- Taşınmazların durumu ve bazı maliklerin uğrayacağı zarar hesaba katılarak, geçidin başka bir komşudan talep edilmesi istenmemektedir.
- En az zarar görecek kişiye yöneltilmiş olmalıdır. Kendisinin masrafı daha fazla olabilir. Çünkü sınırlanan şey mülkiyet hakkıdır.
- Denkleştirme bedelinin ödenmiş olması gerekir.
| ✅ Kurumsal Telefon | 0532 658 53 63 |
| ✅ Tam Zamanlı Destek | Online Danışmanlık |
| ✅ İnovatif Yapılanma | Araştırmacı ve Yenilikçi |
| ✅ Avukatlık Hizmetleri | Danışmanlık Hizmetleri |
geçit davası ve şartları
Geçit Hakkı Davası
Daha önce de açıklandığı gibi, mülk sahibinin, ana yola ulaşamaması halinde komşu mülklerden geçiş maksatlı bir yol kullanılması gerekebilir. Ayrıca geçit irtifakı tesisinin karşılığı için hak talep eden mülk sahibi belli bir bedel ödemektedir.
Ek olarak; genel yola çıkmak için yeterli olanağı olmayan taşınmaz malikine bedel karşılığında, geçit hakkı isteme hakkı tanınmıştır. Bu da esasen bir mülkiyet sınırlama çeşididir. Kanun malike yenilik doğuran hak vermektedir. Koşullar var ise yenilik doğuran hakkın sahibi hakkını kullanarak irtifakı doğuruyor. Sözleşme bazlı irtifak hakları karşı tarafın rızasına bağlıdır. Bu aşama ise kanundan kaynaklıdır.
Geçit hakkı dava ile öne sürülebilen bir haktır. Fakat bu irtifak, tarafların anlaşması ile de sağlanabilmektedir. Yani taraflar kendi kendilerine bir sözleşmeyle bedel belirleyerek geçit irtifakı kurabilir. Ayrıca bu detayı tapuya şerh verebilirler. Anlaşamazlar ise dava yoluna gidebilirler.
Davanın açılması ile mahkeme tarafından bir bilirkişi atanır. Bilirkişi tarafından binanın geçit gereksinimi incelenerek geçişe ilişkin detaylı bir rapor düzenlenecektir. İlgili davada bilirkişi heyeti, mahkemece fen, kadastro, harita ve ziraat mühendisi gibi alanında profesyonel kimseler tarafından oluşturulmaktadır.
Mahkemenin takdir etmesi durumunda keşif incelemesi esnasında, tanık dinlenebilir. Bütün bunlarla beraber hem davacı hem de davalının menfaati en az zarar görecek biçimde geçit hakkı tesisi verilecektir.
geçit hakkı davası
Geçit Hakkı Davası Nasıl Açılır?
Geçit hakkına gereksinim duyan birey, ilk olarak komşu malikten hak talebinde bulunmalıdır. Komşu malikin rıza göstermemesi durumunda ise geçit hakkı davası açmak şarttır.
İlgili dava, aşağıda detaylarını açıkladığımız görevli ve yetkili mahkemede açılmalıdır. Dava dilekçesi titizlikle hazırlanmalıdır. Eğer ki komşu taşınmaz, eğer hisseli bir gayrimenkul ise maliklerin tümü davalı konumda olacaktır. Tebligatların takibi bu noktada önemlidir.
Açılan davada geçit irtifakı talebi ve gereksinim durumu değerlendirilir ve diğer komşu taşınmaza asgari miktarda zarar verecek biçimde geçit hakkı verilir.
Geçit Hakkı Davası Tarafları
Geçit irtifakının tesisini isteme, Türk Medeni Kanunu 74. maddede düzenlenmiştir. Maliklere verilmiş bir hak olmaktadır. Yani bu irtifakı talep edebilecek olan bireyler, konut ya da iş yerinin ana yola bağlantısı bulunmayan ve bu sebeple hak kaybına uğrayan bireylerdir.
Zorunlu geçit isteminde bulunan birey ve istemde bulunduğu birey aralarında bir anlaşmaya varmadıysa açılacak olan davada davacı taraf zorunlu geçit isteminde bulunan bireydir. Davalı tarafsa geçit hakkı isteminde bulunulan konutun sahibi komşu olmaktadır
Komşu arazi, eğer hisseli tapu ise bu aşamada davada hissedarların tümü davalı konumdadır. Eğer hisseli tapuda her ne kadar taraflar bir kullanım ayrımında bulunmuşsa da bütün malikler malın tümü üzerinde kendi payları üzerinde hak sahibi olmaktadır.
Geçit Hakkı Davası Yetkili ve Görevli Mahkeme
Bu davalarda hangi mahkemenin görevli olmuş olduğu belirlenirken uyuşmazlık konusu muhakkak dikkate alınmaktadır. Geçit irtifakı ile alakalı davalar, Asliye Hukuk Mahkemelerinin görev alanındadır.
Geçit irtifakı, bir taşınmaza bağlı şekilde iddia edilebildiğinden ötürü bu tarz davalarda, yer bakımından davaya konu olan taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.
Geçit Hakkı Davası Dilekçesi
Geçit irtifakı dava dilekçesi her somut gelişmede farklı biçimde karşımıza çıkar. Bu sebeple dilekçenin olaya özgü hazırlanması önem arz eder. Aksi durumda geçit irtifakı kurmak isteyen birey bakımından hak kaybı olabilmektedir.
Menfaati olanın mağduriyet yaşamaması adına geçit hakkı dava dilekçesinin hazırlanmasında alanında profesyonel olan bir avukattan yardım alması şarttır. Bu hususta yapılacak olan hatalar ile süreç gereksiz yere uzayabilir ve geçit irtifakının kurulamaması da söz konusu olabilir.
Geçit Hakkı Davası Hakkında Sıkça Sorulanlar
Konuyla ilgili merak edilenler şu şekilde açıklanabilir:
Geçit Hakkı Davası Nedir?
Anayollara bağlantısı olmayan taşınmazların belirli bir ücret karşılığı ile geçit gereksinimini karşılamak amacıyla açılan davaya geçit hakkı davası ismi verilir.
Geçit Hakkı Davası Kimlere Karşı Açılır?
Komşu taşınmazın sahibine ya da maliklerine karşı açılır. Hisseli bir arazi var ise, taşınmazın o bölümünün kullanımının fiilen kimde olduğu mühim olmadan bütün hissedarlara karşı açılır.
Geçit Hakkı Davası Nerede Açılır?
Geçit hakkı davası, geçit hakkı tesisi isteminde bulunulan taşınmazın olduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmaktadır.
Geçit Hakkı Davasını Kimler Açabilir?
Geçit hakkı davasını iş yeri konutun ana yola bağlantısı olmayan ve bu sebeple hak kaybına uğrayan bireyler yani o taşınmazın malikleri açabilir.
Geçit Hakkı Davasında Bedel Nasıl Belirlenir?
Taraflar tarafından haricen yapılan bir sözleşmeyle geçit irtifakı kuruldu ise ücreti taraflar kendi aralarında belirler. Eğer dava yolu ile irtifak hakkı kurulmak isteniyorsa ilgili ücrete bilirkişi raporuna istinaden mahkeme hakimi karar vermektedir.
Bahsettiğimiz konular kanunda düzenlenen ve uygulamada görülen biçimde anlatılmıştır. Fakat belirtmek gerekir ki ortaya çıkan her somut olay açısından özellikler değişiklik gösterebilmektedir. Bu yüzden her olay kendi kapsamında değerlendirmeye alınmalıdır.
Geçit irtifakının kurulması, pek çok farklı işlemden ibaret olmasından ötürü oldukça önemli ve ayrıntılı işlemler barındırmaktadır. Bu aşamanın düzgün bir biçimde yürütülerek istenilen şekilde sona ermesi adına mutlaka alanında uzman ve deneyimli gayrimenkul avukatları ile iş birliği yapmak gerekir.
