Kamu Davası Nedir? sorusu uygulamada sıklıkla merak edilen konulardan biridir. Toplumsal düzeni bozma özelliği olan suçların cezalandırılabilmesi maksadıyla kamu davaları açılabilmektedir. Herhangi bir suç meydana geldiği zaman bu suçtan direkt olarak zarar gören mağdurların yanında toplum da dolaylı şekilde zarar görür. Peki, kamu davası ertelenir mi? Kamu davası süreci nasıl işler? Konunun hem uygulamadaki işleyişi hem de kanuni detayları önemlidir. Kamu davası hakkında bilinmesi gerekenlere göz atalım.
| ✅ Kurumsal Telefon | 0532 658 53 63 |
| ✅ Tam Zamanlı Destek | Online Danışmanlık |
| ✅ İnovatif Yapılanma | Araştırmacı ve Yenilikçi |
| ✅ Avukatlık Hizmetleri | Danışmanlık Hizmetleri |
Kamu Davası Ne Demektir?
İçerik Tablosu
Kamu sağlığı, kamu düzeni, genel ahlak gibi toplumu alakadar eden hususlarda suç işlenmesi durumunda devletin ya da kamunun zarar görmesi durumunda işlenen ilgili suçun cezalandırılması için cumhuriyet savcısı tarafından kamu adına açılan davalardır.
Bu davalar söz konusu olduğunda esasen ceza muhakemesinde kovuşturma aşamasından bahsedilmiş olunur. Şikâyete tabi olan suçlarda şikayet şartının gerçekleşmesi ile, takibi şikayete tabi bulunmayan suçlarda da savcılık makamı kendiliğinden suç haberinin alınması halinde ilgili suçla alakalı gerekli incelemeleri başlatır.
Cumhuriyet savcısı suç haberini aldığı zaman kamu davası açmaya yer olup olmadığına karar vermek maksadıyla araştırmalarına başlar. Bununla beraber, savcılık her türlü ihbarı araştırma yoluna gitmez. Somut gelişmelerle ilişkilendirilebilen ihbarlara önem verilmektedir.
Savcının gerçekleştirmiş olduğu araştırmalar sonucunda yeterli şüphenin ve kamu davasının açılması için yeterli şartların meydana gelmesi durumunda bir iddianame düzenlenir. Görevli ve yetkili ceza mahkemesinden söz konusu uyuşmazlığın çözümü talep edilir.
Kamu Davasının Açılması
Kamu davası nedir diyenler için bu davanın açılma sürecinden de söz edelim. Ceza muhakemesi kanununda savcı kamu davası açmak ile görevli kişidir. Bu davanın mecburiliği ilkesine dayanarak işlenen suça dair yeterli düzeyde şüphe varsa davanın açılması şarttır.
Savcı suç işlendiğine dair bilgiyi alır almaz kendisi ve kolluk kuvvetleri ile yapmış olduğu çeşitli araştırmalar neticesinde ulaşılan delillerin toplanması ve değerlendirilmesiyle yeterli şüphe durumu oluşmuş ise usullere uygun şekilde iddianame düzenlenir.
Bu iddianame yetkili ve görevli mahkemeye sunulur. İddianamenin görevli ve yetkili mahkeme tarafından kabul edilmesiyle beraber kamu davası görülmeye başlar.
Kamu Davasının Açılmasında Takdir Yetkisi
kamu davasının açılması
Kamu davasının açılması için yeterli şüphe var ise bazı durumların varlığı halinde savcının bu davayı açıp açmama hususunda yetkisi bulunmaktadır. Fakat bu yetki sınırsız olmamaktadır. Kanunda savcılığın bu yetkisi sınırlı olarak belirlenmiştir.
Savcı gerçekleştirmiş olduğu incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda kanunda belirtilen özel durumların varlığı halinde kamu davası açılması için gereken şüpheye ulaşmış olsa bile davanın açılmaması yönünde fayda görmüşse takdir yetkisini kullanacak bu davayı açmayacaktır. Savcının hangi hallerde bu yetkiyi kullanabileceği ise kanunda belirlenmiştir. Buna göre:
- Şahsi cezasızlık nedenlerinin söz konusu olması halinde kamu davasının açılmaması mümkündür.
- Cezada indirim yapılmasını gerektiren ya da cezayı kaldıran bir şahsi sebep olan etkin pişmanlığa ilişkin hükümlerin uygulandığı hallerde dava açılmayabilir.
Şahsi cezasızlık ve etkin pişmanlık nedenlerinin varlığı durumlarının haricinde savcı, kamu davasının açılmasında takdir yetkisine sahip olmamaktadır. Ya da davayı açmak zorundadır. Fakat bu saydığımız durumlarda savcı kovuşturmaya yer olmadığı kararı alabilir.
Kamu Davasının Ertelenmesi
Kamu davası ne demektir diyenler için kamu davasının ertelenmesi hususuna da değinmek gerekir. Kamu davasının mecburiliği ilkesinden dolayı savcı bir suçun meydana geldiği bilgisine sahip olduğu zaman bu durumu araştırmak ve çeşitli delilleri toplamak ve ardından kamu davasını açmak zorunda olmaktadır. Fakat kamu davasının ertelenmesi hali bu ilkenin bir istisnası konumundadır.
Kanun ile belirtilen şartların sağlanması durumunda, kamu davasının açılmasının ertelenmesi olanağı düzenlenmiştir. Bu zaman zarfı süresince soruşturma askıda olmaktadır. Buna göre kamu davasının açılmasının başka bir tarihe ertelenmesi için şu durumlarla beraber gerçekleşmiş olması şartı aranır:
- İlgili suç ön ödeme ve uzlaşma kapsamı dışında olmalıdır.
- Suçun ilgili ceza üst sınırı üç yıl ya da daha az süreli hapis cezası olmalıdır. Bununla beraber yeterli şüphe olmalıdır.
- Bu davanın açılmasının ertelenmesi durumunun toplum ve şüpheli açısından faydalı olacağına kanaat getirilmelidir.
- Şüpheli şahıs daha evvel kasten işlenen bir suçtan ötürü hapis cezasına mahkum olmamalıdır.
- Şüpheli kişi hakkında erteleme söz konusu olması durumunda suç işlemekten çekineceğine dair bir kanaatin oluşması gerekmektedir.
Suçtan önceki hale getirme, aynen iade ya da tazmin yolu ile mağdur ve kamunun uğramış olduğu zararın tümünün giderilmiş olması.