Kanunen Hakaret Sayılmayan Kelimeler Hangileri? Sorusuna en doğru cevabı sunmak için sizlere TCK maddeleri üzerinden bilgiler sunmaya çalışacağız. Sosyal hayatta, istenmeyen bir durum olmasına rağmen çoğu zaman “tartışmalar” ile karşılaşılmaktadır. Tartışmalar sözlü olabildiği gibi, yazılı da gerçekleşebilmektedir. Tartışmalarda kullanılan kelimeler “hakaret davalarına” konu olabilmektedir. Hakaret davalarında davalı taraf hapis cezasına ve para cezasına muhatap olmaktadır. Bununla birlikte hakarete uğrayan kişiler tarafından faile karşı sadece manevi tazminat davası da açılabilmektedir. Tüm bu durumlar yasal olarak hangi kelimelerin suç kapsamında olduğunu ve hangi kelimelerin suç kapsamında olmadığını son derece önemli hale getirmektedir. Kanunen hakaret sayılmayan kelimeler, hakaret davalarının sonucunu doğrudan etkileyen asli unsur olarak ön plana çıkmaktadır.
Hakaret Suçu Cezası Nedir?
İçerik Tablosu
Hakaret suçunun cezası; “3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası” olarak TCK 125/1’de düzenlenmiştir. Söz konusu ceza hakaret suçunun “basit” hali için ön görülmüştür. Hakaret suçunun ağırlaşmış hallerinde ön görülen ceza da buna nispetle artmaktadır.
Nitelikli Hakaret Suçu Cezası
Hakaret suçunun nitelikli halinde, hakaret suçunun kanunda düzenlenen haliyle aşağıdaki suretle işlenmesi durumunda “nitelikli hakaret suçu” oluşmakta ve bu durumda suçun cezası da 1 yıl ile 2 yıl arası hapis cezası seviyesine yükselmektedir.
- a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı
- b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı
- c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. (TCK m.125/3)
kanunen hakaret sayılmayan kelimeler
Alenen Hakaret Suçu Cezası
Hakaret suçunun TV, gazete, sosyal medya vb. gibi aleni şekilde başkaları tarafından da görülüp duyulabilecek ortamlar vasıtası ile işlenmesi durumunda “aleni hakaret suçu” oluşmakta ve bu halde “hakaret suçu için” ön görülen ceza 6’da 1 oranında artırılmaktadır.
Kurul Halinde Çalışan Kamu Görevlilerine Hakaret Suçu Cezası
Kurul halinde görev yapan kişilere karşı işlenen hakaret suçunda “zincirleme hakaret suçu” yaptırımı uygulanmaktadır. Söz konusu kurulun kamu görevi yapması aynı zamanda suçun nitelikli hali üzerinden cezaya hükmedilmesine neden olmaktadır. Örneğin mahkeme heyetine hakaret; hem kamu görevlisine görevi nedeniyle hakaret suçunu ve hem de zincirleme hakaret suçunu barındırmaktadır.
Kanunen Hakaret Sayılmayan İfadeler Hangileri?
Yasal olarak “şu kelime” hakaret değildir, “bu kelime” hakarettir gibi bir tanımlama genel olarak doğru değildir. Zira sözün söyleniş şeklinden muhatabının durumuna kadar pek çok etken Yargıtay emsal kararları ile sabit olmakla birlikte hakaret suçunun oluşma şartlarını etkileyebilmektedir. Kanunen hakaret sayılmayan ibareler genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir:
Beddua niteliğindeki ifadeler:
- Allah belanı versin
- Ciğerinden tutul
- Boyun posun devrilsin
- Allah’ından bul
- Adın bata (Adı batasıca)
- Ağzın dilin kurusun
- Ah diyesin kan tüküresin
- Anan baban başın ucunda meleye
- Ayağı çolak başı kabak olasın
- Bağrına taş basasın
- Bahtın karara
- Balaların ardında meleye
- Başına bit düşsün
- Bayramlar pazarına çıkamayasın
- Boğazın kurusun da bir yudum su verenin olmasın
- Canın çıksın.
- Ciğerine nüzul inesice (ciğerine ağrı insin)
- Ecdadının kabri eşek nahırı ola.
- Ekmeğin – aşın olsun da yiyecek hâlin olmasın
- Ellerin ardına gele
- Elin ekmek belin kuşak görmesin
- Evinde baykuşlar banlaya
- Evlâtlarının hayrını görmeyesin
- Fırfıriğe (nezle) tutulasın
- Fidan iken devrilesin
- Geri yanın başına gele
- Gidişin ola (da), dönüşün olmaya
- Gorunda (mezarında) dik oturasın
- Gözünü toprak doyursun
- Hayrını görmeyesin
- Allah müstahakını versin
Eleştiri veya ağır eleştiri mahiyetindeki ifadeler:
Örneğin, bir kamu görevlisine yönelik “işinizi yapmıyorsunuz, tembelsiniz” gibi ifadeler.
Kaba hitap ve nezaket dışı ifadeler:
Terbiyesiz, ahlaksız gibi ibareler “kaba hitap” kapsamında sayılmaktadır.
Salt rahatsız edici kelime ve sözler:
Cahil, bilgisiz gibi kelimeler “rahatsız edici sözcükler” kapsamında sayılmaktadır.
Kanunen Hakaret Sayılmayan Kelimeler Hangileri?
Her bir ifade kendi özelinde ve muhatabı bakımından hakaret noktasında şartlar doğrultusunda değerlendirse de Yargıtay emsal kararları ile şu sözlerin hakaret kapsamına girmediği belirtilmiştir:
- Ahlaksız
- Cahil, cahil konuşma
- Lan
- Ulan
- Ne mal olduğunuzu biliyorum
- Gavur
- Ukalalık yapma
- Size de kurumunuza da başlarım
- Sen erkek misin?
- Hasta mısın kızım sen?
- Seni hakem yapanı
- Pis olan sensin
- Bacaksız
- Siz insan değilsiniz
- Eşkıya mısınız?
- Defol git
- Yalakasınız
- Senden hoca değil münafık bile olmaz
- A… k… yerinde herkes işini yapacak
- Deli midir manyak mıdır?
- Hanzo
- Adam mısın?
- Adam değilsin
- Hakarete cevaben; “sensin, sizsiniz”
- Lanet gardiyan, çirkef
- Eğitimsiz, tecrübesiz
- Emniyete “polis memurlarınız şerefsiz, rüşvet yiyorlar”
- Emniyet Müdürlüğüne Yönelik “sinkaf ederim böyle yeri, düzeni”
- Hakime “taraf tutuyorsunuz” demek:
- Beddua etmek (yukarıda örnekleri mevcut)
- Çingene
- Allahsız
- Şizofrensin, iki ruhlusun
- Terbiyesiz
- Dinsiz, imansız
- Meziyetsiz, karaktersiz
Muhatabını doğrudan hedef alan ve “onur, şeref ve saygınlığını rencide edici” boyuttaki ifadeler ise “hakaret” olarak kabul edilmektedir.
