Miras Ortaklığının Giderilmesinde Arabuluculuk sürecinin dava aşamasından önce, dava devam ederken ve dava sonrasındaki süreci hakkında siz değerli okuyucularımıza aşağıda detaylı bilgiler verilmiştir. Şanlıurfa merkezli olarak Türkiye genelinde Miras Ortaklığının Giderilmesinde Arabuluculuk hizmeti ile daha detaylı bilgi almak için www.agahhukuk.com adresinde bulunan faaliyetlerimiz kapsamındaki Şanlıurfa Miras Avukatı ve Şanlıurfa Arabulucu Avukat kısımlarını detaylıca inceleye bilirsiniz.
Miras Ortaklığın Giderilmesinde Arabuluculuğun Konusu
İçerik Tablosu
Paylı ve elbirliği ile malik olunan menkul ve gayrimenkuller hakkında ortaya çıkan uyuşmazlıklar arabuluculuğa konu edilebilir. Bunlardan yargı kararlarına yansımış başlıcaları şunlardır:
- Menkuller
- Gayrimenkuller
- Sicile kayıtlı gemiler (gayrimenkul hükmünde)
- Telefonun intifa hakkı
- Tahvil, bono ve markalar
- Tapusuz taşınmazlar üzerine yapılan inşaatların enkaz bedeli (gecekondu)
- Para ve alacaklar
Elbirliği ile mülkiyet halinde arabuluculuk sürecine başlanabilmesi için tüm ortakların uyuşmazlığın arabuluculuk yoluyla çözülmesi hususunda hemfikir olması gerekir. Paydaşların tamamının arabuluculuğa başvurma kararına katılmadığı bir arabuluculuk süreci mümkün değildir. Yine süreç başladıktan sonra elbirliği ile malik olanlardan birisinin arabuluculuktan çekilmesiyle arabuluculuk sona erer. Kalan taraflar sürece devam etmek istese bile bu durumda arabulucunun taraflara danıştıktan sonra sürecin devamında fayda olmadığı gerekçesiyle arabuluculuğu sonlandırması gerekir.
Aynı şekilde elbirliği ile malik olunan hangi mal ve haklar bakımından arabuluculuğa başvurulacağı konusunda da başlangıçta olduğu gibi oy birliği gerekir. Arabuluculuğa konu edilmesinde oy birliği sağlanamayan mal ve haklar bakımından arabuluculuğa devam edilemez. Paydaşlardan birisinin bir mal ve hak üzerinde müzakere etmeyi istememesi o mal ve hak bakımından süreci sona erdirir. Ancak bu feragatin etkileri davada olduğu gibi ciddi değildir. İlgili taraf sonradan bu kararından dönebilir. Davanın sürebilmesi için bütün taraflara tebligat yapılabilmesi yeterli iken arabuluculuk sürecine başlanabilmesi için bütün paydaşların arabuluculuk teklifini kabul etmesi gerekir.
Müzakereler sonunda sadece üzerinde oy birliği ile anlaşmaya varılan mallar yönünden arabuluculuk anlaşması yapılabilir. Üzerinde anlaşmaya varılamayan mallar bakımından ortaklığın giderilmesi davası açılması mümkündür. Paylı mülkiyetin söz konusu olduğu hallerde taraflar arasındaki ihtiyari dava arkadaşlığı dolayısıyla ihtiyari arabuluculuk arkadaşlığı söz konusudur. Dolayısıyla arabuluculuk arkadaşları arasındaki her uyuşmazlık dava açılsaydı bağımsız bir dava olabileceği gibi aslında başlı başına birer arabuluculuk sürecidir. Bu hallerde taraflar uyuşmazlığın çözümü için ister birlikte ister ayrı ayrı arabuluculuk süreçlerine devam edebilirler. Bunun doğal sonucu olarak paylı maliklerden birisinin süreçten çekilmesi halinde aralarındaki uyuşmazlık devam eden paydaşlar süreci devam ettirebilirler.
Miras Ortaklığının Giderilmesinde Dava Öncesinde Arabuluculuk
Arabuluculuk esnek bir süreçtir bu nedenle arabuluculuğun başında gündeme dâhil edilmeyen mal ve haklar sonradan sürece dâhil edilebileceği gibi bir kısım mal ve haklar gündemden çıkarılabilir. Arabuluculuk sürecinde davada olduğu gibi taleple bağlılık söz konusu değildir. Taraflar başlangıçtaki taleplerinden bambaşka bir anlaşmaya varabilirler. Dolayısıyla ortaklığın giderilmesi davalarında sıklıkla görüldüğü gibi taleplerin öncelikle paylaştırma olmazsa satış gibi terditli sıralanmasına gerek yoktur. Taraflar daha önce sözünü etmeseler bile
bu seçeneklerden dilediklerini, diledikleri sırada müzakereye konu edebilirler.
Sonuçta da örneğin miras şirketinin söz konu olduğu bir uyuşmazlık, alınan arabuluculuk hizmeti sayesinde miras taksim sözleşmesiyle sonuçlanabilir. Bilindiği gibi yargılama sırasında bu tür istem değişiklikleri ancak ıslah ile mümkündür. Bir malın mülkiyetine ilişkin uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözüme kavuşturulacağına dair tahkim sözleşmesi o mal için ortaklığın giderilmesi amacıyla arabuluculuk yoluna başvurmayı engellemez. Çünkü tahkim sadece dava şartıdır. Arabuluculuğa başvurmaya engel teşkil etmez. Bu durum en çok gemi uyuşmazlıklarında karşımıza çıkabilir.
Dava Sırasında Miras Ortaklığının Giderilmesinde Arabuluculuk
Açılmış bir ortaklığın giderilmesi davası olması arabuluculuk yoluna başvurmaya engel değildir. Bilakis arabuluculuk sonunda anlaşmaya varılması davayı sulh yoluyla sona erdirme ve varılan anlaşmayı mahkeme hükmüne dönüştürme imkânı sağlar. Bu da özellikle taşınmazlar bakımından arabuluculuk anlaşmasının icra edilebilirliğine ilişkin sorunları ortadan kaldırır. Yine arabuluculuk süreci ya da anlaşması nedeniyle takipsiz bırakılan ortaklığın giderilmesi davası süresinde yenilenerek arabuluculuk anlaşmasındaki edimler mahkeme kararına dönüştürülebilir. Bahsedilen ihtimallerde HUAK gereğince icra edilebilirlik şerhine ihtiyaç kalmaz. Taraflar kesinleşen mahkeme kararını taşınır ve taşınmaz sicillerine ibraz ederek uygulanmasını sağlayabilirler.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamasına göre tarafların haricen vardığı anlaşmanın, taraf yükümlülükleri yönünden eksiksiz olarak karara geçirilmesi gerekir. Yoksa kararda sadece anlaşmaya atıf yapılarak içeriğinin karara bağlanmaması kararın yerine getirilmesini önleyeceğinden bozma nedeni sayılmıştır. Ortaklığın giderilmesi amacıyla arabuluculuğa başvurulabilmesi için malların intikalinin tamamlanmış olmasına gerek yoktur. Tarafların paylarını gösteren veraset belgesi almaları yeterlidir. Varılan anlaşmanın uygulanabilmesi için -örneğin tapu işlemi gerçekleştirilmeden önce- zaten intikal işlemi yapılacaktır.
Aynı şekilde anlaşmanın mahkeme huzurunda sulhe dönüştürülmesi halinde de intikalin tamamlanmış olmasına gerek yoktur. Anlaşma karara dönüşeceğinden mahkeme kararının uygulanması sırasında da intikal işlemi tamamlanabilir
Ortaklığının Giderilmesi Davasında Karar Verilmesinden Sonra Arabuluculuk
Tıpkı açılan ortaklığın giderilmesi davasından feragat edilmesi halinde yeniden ortaklığın giderilmesi davası açılmasına bir engel olmadığı gibi, bir arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamaması ve sürecin sonlandırılması halinde yeniden arabuluculuğa başvurulmasına da bir engel yoktur. Ancak bu yeni bir süreç olduğundan üzerinde anlaşılan arabulucu aynı olsa bile tekrar arabuluculuk ücreti ödenmesi gerekir. Bu mantık silsilesini bir adım öteye taşıma gerekirse; daha önce kesinleşmiş bir hükümle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş olmasına rağmen taraflar (örneğin satış giderlerinden kaçınmak için) bu kararın kendilerine uygulanmasını istemiyorlarsa başlatacakları bir arabuluculuk süreci sonunda kesinleşmiş mahkeme kararını ortadan kaldıracak şekilde, kararın kendilerine uygulanmayacağı hususunda anlaşabilir ve karardaki çözüm şekilden bambaşka bir anlaşmaya varabilirler. Ancak bilindiği üzere kesin hüküm itirazı yeni bir dava açılmasına engeldir.
Arabuluculuk Yoluyla Ortaklığın Giderilmesinde Arabulucunun Ücreti
Arabuluculuk ücreti Tarifede yazılı miktardan az olamaz. Aksi kararlaştırılmadıkça arabuluculuk ücreti taraflarca eşit ödenir. Taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığı takdirde arabuluculuk ücreti, arabulucunun emeği, çabası, uyuşmazlık konusu işin önemi, uyuşmazlığın niteliği ve arabuluculuk faaliyetinin süresi göz önüne alınarak belirlenir. Ortaklığın giderilmesinde müşterek ve elbirliğiyle malik olanların mal üzerindeki hakları eşit olmayabileceğinden arabulucu ücretinin her taraftan eşit alınması arabuluculuk sürecini taraflar arasında yeni bir uyuşmazlığa neden olarak sürecin zorlaşmasına neden olabilir. Bu nedenle tarifedeki “aksi kararlaştırılmadıkça hükmüne istinaden”, taraflar ile arabulucu arasındaki ücret sözleşmesinde miras şirketi bakımından, mirasçılık belgesini diğer hallerde mülkiyet oranını esas alan bir sözleşme yapılması taraflar adil olacaktır.
Yararlandığım yabancı kaynaklara yansımış tecrübeler de çok taraflı uyuşmazlıklarda tarafların uyuşmazlığa olan katkıları değerlendirilmeden hepsinden eşit ücret alınmasının sürece zarar verdiği yönündedir. Tür uygulaması bakımından da bir dava açılmış olsaydı yargılama giderlerine tarafların payları oranında hükmedilecek olması da önerdiğim çözümü destekleyecek bir örnektir.
Miras Ortaklığının Arabulucu Yoluyla Giderilmesinde Şanlıurfa Arabuluculuk Hizmeti
AGÂH Hukuk Danışmanlık & Avukatlık ve Arabuluculuk olarak Şanlıurfa da uzman kadromuzdan en iyi şekilde hizmet almak için, bizlerle iletişime geçebilirsiniz.
www.agahhukuk.com
info@agahhukuk.com