Zimmet Suçu

Zimmet suçu nedir? Zimmet suçu, kanun idaresinin işleyişine ve güvenilirliğine ilişkin suçlardır. TCK 247 numaralı maddede şu şekilde açıklanmıştır:

• Görevi sebebi ile zilyetliği kendisine verilmiş olan ya da koruma ve gözetimi ile yükümlü olduğu malı kendisinin ya da başkasının zimmetine geçiren kamu çalışanı beş seneden on iki seneye kadar hapis cezası alır.
• Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını mümkün kılmaya yönelik hileli davranışlar ile işlenmesi durumunda verilecek olan ceza yarı oranında yükseltilir.
• Zimmet suçunun, malın geçici bir zaman kullanıldıktan sonra iade edilmek suretiyle işlenmesi durumunda verilecek olan ceza yarı oranında indirilir.

Zimmet Nedir?

Konuyla alakalı olarak zimmet nedir açıklamak gerekir. TDK’ya göre zimmetin pek çok kelime anlamı bulunmaktadır. Ancak hukuki boyutu da düşünüldüğü zaman zimmeti kurum ve kuruluşlarda çalışanlara ya da para işleriyle uğraşanlara imza karşılığı teslim edilen para ya da eşya biçiminde tanımlamak doğru olacaktır.

Zimmet Suçu Ne Demektir?

Zimmet suçu ne demektir? Zimmet suçu, kamu çalışanlarının görevleri gereği zilyetliği kendisine verilen ya da gözetmek sorumluluğunda olduğu mallar üzerinde bu göreve aykırı biçimde tasarrufta olmaması, bu malları kendisinin veya tanıdığı bir başkasının zimmetine geçirmesi halidir.

Zincirleme Zimmet Suçu Ne Anlama Gelir?

Zincirleme suç, aynı bireye karşı farklı dönemlerde birden çok hareket ile işlenen suç ya da aynı suçun birden çok bireye karşı tek hareket işe işlenmesi halidir. TCK 43 numaralı maddede açıklanmıştır.

Zincirleme biçiminde işlenen suçlarda faile tek bir suçtan ceza verilmektedir. Zincirleme zimmet suçu ise bir kamu çalışanının birden çok eylemle görevi gereği zilyetliği kendisine verilen mallar üzerinde görevine aykırı şekilde tasarrufta bulunması, bu malları kendisinin veya başkasının zimmetine geçirmesidir.

Zimmet Suçu Şikayet Süresi Ne Kadar?

Zimmet suçu şikayet süresi nedir? Bu suç türü, şikayete tabi bir suç olmamaktadır. Bundan dolayı savcılık suçun işlendiğini öğrendiği zaman herhangi bir şikayete gerek duymadan soruşturma başlatır.

Zimmet Suçunun Şartları Nelerdir?

Zimmet suçu şartları söz konusu ise bu suçun oluşması mümkündür. Bu şartlar şunları içermektedir:

• Suçun faili kamu görevlisi olmalıdır: Zimmet suçu özgü suçlardan biridir. Yalnızca kamu çalışanı tarafından işlenebilir.
• Görev sebebi ile elinde bulunan mal üzerinden işlenmelidir.
• Suçun faili malın kendisinin ya da başkasının zimmetine geçirmiş olması gerekmektedir.

Nitelikli Zimmet Suçu Nedir?

Nitelikli zimmet suçu ne anlama gelir? Bu suçun nitelikli hal TCK 247 numaralı maddede açıklanmıştır. Buna göre zimmet suçunu işleyen kişi, bu işlediğini hileli davranışlar ile gizler ise ortaya nitelikli zimmet suçu çıkmaktadır. Bu halde ise suçluya verilecek olan ceza yarı oranında yükseltilecektir.

Zimmet Suçu Cezası Nedir?

Zimmet suçu cezası nedir? Bu suçun temel şeklinde beş seneden on iki seneye kadar hapis cezası vardır. Ancak bu suçun nitelikli biçimde işlenmesi durumunda yani zimmet suçunu işlediğini saklamaya yönelik olarak hileli davranışların sergilenmesi halince verilecek olan ceza yarı oranında yükseltilir.

Zimmet Suçu ile Korunan Hukuki Değer Nedir?

Bu hususta öğretide görüş birliği bulunmaz. Bazıları kamu çalışanlarına duyulan güvenin korunan değer olduğunu kabul ederken, bazı uzmanlar ise kamu çalışanından ziyade kamuya olan güvenin korunması gereken değer olduğunu söyler.

Zimmet Suçunun Maddi Unsurları Nelerdir?

Zimmet suçunun maddi unsurları şu şekilde açıklanabilir:

• Suçun konusu: Bu suçun konusu, taşınır ve taşınmaz her çeşit maldır. Bu aşamada önemli olan ise malın kamu görevlisine görevi dolayısı ile teslim edilmiş olmasıdır.
• Fail: Zimmet suçu özgü suç sayılmaktadır. Fakat kamu görevlileri tarafından işlenmektedir. Kamu çalışanı olmayan bireyler zimmet suçuna sadece iştirak edebilir. Ancak bu bireyler de müşterek fail şeklinde sorumlu tutulmazlar. Kamu görevlisi olmayan bireyler, zimmete ilişkin eylemi bizzat işler ise bu durum güveni kötüye kullanma suçu olmaktadır.
• Mağdur: Her suçun muhakkak mağduru bulunmaktadır. Mağdursuz suç olmamaktadır. Fakat gerçek kişiler suçun mağduru olabilirler. Fakat tüzel kişiler ve devlet ise sadece suçtan zarar gören olabilirler. Zimmet suçunun mağduru toplumu meydana getiren herkestir. Kamu idaresi ise sadece suçtan zarar gören olmaktadır.
• Hareket: Suç, görev gereği koruma ve gözetim altındaki veya zilyetliğinde yer alan malın zimmete geçirilmesi ile meydana gelmektedir. Zimmete geçirme derken söylenmek istenen, mal üzerinde malik gibi tasarrufta bulunmaktır. Yani, malı kullanma, satma, harcama, kiraya verme ya da tüketme şeklinde de gerçekleşebilmektedir.

Zimmet Suçunun Manevi Unsuru Nedir?

Zimmet suçunun manevi unsurları da bulunmaktadır. Suç ancak kasten işlenebilir. Kast direkt olarak olabileceği gibi olası kast da söz konusu olmaktadır. Fail, koruması için kendisine bırakılan malı, kendisinin ya da bir başkasının yararına zimmete geçirdiğini bilerek ve bunu isteyerek hareket etmiş olmalıdır. Zimmet suçu taksir ile işlenmemektedir.

Zimmet Suçunun Özel Görünüş Biçimleri

Zimmet Suçunda Teşebbüs: Teşebbüs kelimesi TCK m. 35/1’de Birey, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketler ile doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan sebepler ile tamamlayamaz ise teşebbüsten dolayı sorumlu olur şeklinde hüküm altına alınmıştır. Teşebbüsün meydana gelmesi için failin kastettiği suçun doğrudan doğruya icrasına başlamış olması lazımdır. Bu hareketlerin ilgili suçun icrasına yönelik elverişli hareketler olması şarttır.

Öğretide ve uygulamada zimmet suçuna teşebbüsün söz konusu olduğu kabul edilmektedir. Failin elinde olmayan sebeple ile mal üzerinde malikmiş gibi tasarruf edebilecek duruma gelmeden yakalanmış olması durumunda suçun teşebbüs aşamasında kaldığı kabul edilir. Suç teşebbüs aşamasında kaldığında ise suça teşebbüs durumunda fail, meydana gelen zarar ya da tehlikenin ağırlığına göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine on üç seneden yirmi seneye kadar, müebbet hapis cezası yerine dokuz seneden on beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Diğer durumlarda verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir denilmek sureti ile cezada yapılacak indirimler hüküm altına alınmıştır.

Zimmet Suçunda İştirak: Zimmet suçu özgü suçtur. Ancak kamu çalışanı olanlar tarafından işlenebilir. Bu nedenle zimmet suçuna iştirak eden diğer bireyler ancak azmettiren ya da yardım eden olarak sorumlu tutulabilirler. Azmettiren; belli bir suçu işleme hususunda herhangi bir düşüncesi olmayan bir bireyi; ikna, telkin ya da diğer bir suretle bu suçu işlemeye karar vermesinin sağlayan bireydir. TCK m. 38 Başkasını suç işlemeye azmettiren birey, işlenen suçun cezası ile cezalandırılır denilmek suretiyle hüküm altına alınmıştır. Yardım eden birey ise; bir suçun işlenmesinde faile yardımda bulunan bireydir. Burada birey suça; suçu işleyene yardım etme şeklinde iştirak etmektedir. Suça yardım eden bireyin yaptığı yardım faillik derecesinde değildir. Fakat kanunda metninde de yazıldığı gibi birey işlenen suçun cezasıyla cezalandırılır.

Zimmet Suçunda İçtima: Ceza hukukunda içtima sözcüğü, birden fazla suçun bulunduğu bazı hallerde, genel kural olan her bir suçtan sorumluluk yerine, birden fazla suçun tek suçta toplanması anlamına gelir. Zimmet suçu başka suçlar ile içtima edebilir. Fakat, sahte resmi ya da özel belgenin bir başka suçun işlenmesi esnasında kullanılması halinde hem sahtecilik hem de alakalı suçtan ötürü ayrı ayrı cezaya hükmolunur hükmü gereğince zimmet suçunu işler iken aynı zamanda sahtecilik suçunun da işlenmesi durumunda kanun koyucu ayrı ayrı cezalandırılmayı hüküm altına almıştır.

Suça Etki Eden Sebepler Nelerdir?

Zimmet suçuna etki eden nedenler şunları kapsamaktadır:

• Suçun nitelikli hal biçiminde işlenmiş olması: Suçun, eylemi gizlemek amacı ile hile yoluyla işlenmesi sonucunda meydana gelen durum nitelikli zimmet suçu olmaktadır. Bu halde suçluya verilecek olan ceza yarı oranında yükselmektedir.
• Kullanma zimmeti: İlgili suça konu olan malın fail tarafından kullanılmasının ardından iade edilmesi biçiminde işlenmesi ise kullanma zimmetidir. Bu durumdaysa suçluya verilecek olan ceza yarı oranında azaltılır.
• Malın değerinin azlığı: Zimmete geçirilen malın değerinin azlığı durumunda daha az ceza gerektiren bir durum söz konusu olmaktadır. Bu durumda verilecek olan ceza üçte birden yarıya indirilir.

Avukatların Zimmet Suçu Nedir?

Avukatlar, avukatlık kanununda yer alan ve sadece avukatlar tarafından yapılacak işler, uzlaştırma işlemi, Türkiye Barolar Birliğinin organlarında ve barolarda yaptıkları görevler bakımından kamu çalışanı sayılmaktalar. Bundan dolayı avukatlar da zimmet suçu işleyebilmektedirler. Herhangi bir avukat görevi icabı kendine verilen malı veya koruma ve gözetmek ile yükümlü olduğu malı kendisinin ya da başka birinin zimmetine geçirir ise zimmet suçunu işlemiş sayılmaktadır.

Zimmet Suçunun Cezalandırılması

Zimmet suçunda korunan hukuki değer, toplumun kamu çalışanlarına karşı duymuş olduğu güvendir. Bir kamu çalışanının zimmet suçunu işlemesi, toplumun devletin işleyişine olan güvenini sarsar ve devlet düzenine olan inançlarını yaralar. Bu nedenle zimmet suçunun cezalandırılması hukukumuz bakımından önem arz etmektedir.

Etkin Pişmanlık Nedir?

Etkin pişmanlık, işlenen suçtan özgür irade ile sonradan pişman olunması durumu ve suç teşkil eden eylemin meydana getirdiği olumsuz hallerin giderilmesi sonucunda verilecek olan cezada indirim yoluna gidilmesi durumudur. Zimmet suçu için de etkin pişmanlık hükmü vardır.

Güveni Kötüye Kullanma Suçu Nedir?

Güveni kötüye kullanma suçu ne demektir? Başkasına ait olan ancak muhafaza etmek ya da belirli bir biçimde kullanmak üzere zilyetliği kendisine devredilmiş mal üzerinde, başkasının ya da kendisinin faydasına olarak, zilyetliğin devri maksadı dışında tasarrufta bulunması ya da bu devir olgusunun inkar edilmesi sonucu oluşan suçtur. Yani kamu çalışanı sıfatını taşmayan bireyin muhafaza etmek ya da belirli bir biçimde kullanmak üzere zilyetliğini devraldığı mal üzerinde kendisinin ya da başkasının yararına zilyetliğin devri maksadı haricinde tasarrufta bulunması ya da bu olguyu inkar etmesi durumunda zimmet yerine güveni kötüye kullanma suçu meydana gelecektir.

Zimmet Kaydı Bulunamadı Ne Demektir?

Sağlık çalışanları devlet kadrolarına atandıkları durumda zimmet kayıtları yapılır. Yani zimmet kaydı bulunması bir sağlık çalışanının atanmış olduğu ve görev yerini açıkladığı anlamına gelmektedir. Genel olarak e-devlet sorgusunda zimmet kaydı bulunamadı açıklaması ise sağlık çalışanının atanmadığını açıklar.

Rüşvetin Cezası Nedir?

Rüşvet de özgü suçlardan biridir. Cezası ise dört seneden on iki seneye kadar hapistir. Ancak kamu görevlisinin rüşvet talep etmesi ancak bunun karşı tarafça kabul edilmemesi halinde verilecek olan ceza ise yarıya iner. Rüşvet alan ya da talebinde bulunan veya bu konuda anlaşmaya varan bireyin yargı görevi gerçekleştiren birey olması durumunda verilecek olan ceza artırılır.

Zimmet Suçuna Hangi Mahkeme Bakar?

5235 numaralı kanunun 12 numaralı maddesinde açıklandığı gibi üst sınırı on seneden fazla olan suçlar ağır ceza mahkemesinde görülmektedir. Bundan dolayı da zimmet suçu mahkemesi ağır ceza mahkemesi olmaktadır.