TÜKETİCİ HUKUKU

Kamu yararına uygun şekilde tüketicinin güvenliği ve sağlığı ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı, aynı zamanda tüketiciyi aydınlatıcı ve her türlü konuda bilinçlendirici tedbirleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu hususlardaki politikaların oluşturulmasını teşvik etmek, tüketici hukuku temel prensipleri arasında yer almaktadır.

Tüketici Hukuku Nedir?

Tüketici hukuku nedir? Bu hukuk alanı, tüketici haklarını yasal olarak güvenceye almaktadır. Tüketici, mesleki veya ticari olmayan amaçlar içinde hareketlerini gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişilere verilen addır. 6502 kanunu kapsamında herhangi bir malı veya hizmet satın alan ve kullanan birey koruma altına alınır. Fakat tüketicinin en mühim unsuru malı veya hizmeti alarak kullanması olmaktadır. Örneğin, bir çim biçme makinesi satmak için ürünü satın alan kişi tüketici olmamaktadır.

Tüketici hukukunda bir başka önemli kavram ise tüketici işlemleridir. Bir işlemin tüketici işlemi olabilmesi adına tüketici ve satıcı tarafından gerçekleşmiş olması lazımdır. Bu iki taraf arasında gerçekleştirilen işlemlerin mesleki ve ticari bir amaçla yapılmaması önemlidir. Tüketici işlemleri, hizmet veya mal piyasasındaki kamu tüzel kişiler ve tüketici arasında var olan sözleşmeleri ve hukuki işlemleri ifade eder.

Tüketici Kanunu Kapsamı Nedir?

Tüketici kanunu kapsamı da bilinmelidir. Bu hukuk dalı, tüketici kanunu dahilinde düzenlenir. Bu doğrultuda; hasarlı veya ayıp bir mal ya da hizmet sunulması halinde alıcı ile satıcı arasında bir uzlaşma elde edilmesi amacıyla başvurulan bir hukuk dalıdır. Son yıllarda tüketimin artış göstermesi ve tüketiciyle satıcıların çok daha fazla temas halinde olmasıyla tüketici hukuku çok önemli bir hale gelmiştir. Çünkü birçok tüketici verdiği ücretin karşılığında aldığı hizmetten memnun olmamaktadır. Kusurlu ve ayıplı malları iade almamakta veya tamir etmemekte ısrar eden satıcı bireyler ise tüketicilerin açmış olduğu davalarla karşı karşıya kalır. Fakat her durumda satıcının hatalı olduğunu ifade edebilmek mümkün olmamaktadır. Bazı hallerde kullanım hatasından ötürü sorunlar da oluşabilmektedir. Bu aşamada hem davacı yani tüketici bireyin hem de davalı yani satıcı bireyin kendini hukuki yollarla savunması ve hakkını araması önem kazanmaktadır.

Tüketici Mahkemesi

Tüketici bireylerin satın aldıkları ürün ve hizmetlerle alakalı sorun yaşanması halinde başvuracakları mahkeme tüketici mahkemesi olmaktadır. Bu mahkemelerin görevi, 6501 numaralı kanuna göre, tüketici işlemleriyle tüketiciye yönelik uygulamalardan kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgilenmektir. Tüketici mahkemesine başvuru gerçekleştirenler, haklarını savunabilir ve satın almış oldukları hizmet ve ürünlerle alakalı yasal haklarını kullanabilirler.

Tüketici Hukuku Avukatı

Tüketici hukuku avukatı, bu bölümde uzmanlaşmış ve deneyimli avukattır. Tüketici kanunu, tüketici mahkemeleri ve tüketici hukuku ile alakalı birçok bilgi ve tecrübeye sahip olan tüketici hukuku avukatı, davacı ve davalı tarafların haklarını gözeterek davanın en adil biçimde sonuçlanmasını mümkün kılmaktadır. Siz de satın almış olduğunuz bir hizmet veya ürünle ilgili bir sorun yaşıyor ve bu sorunu satıcıyla uzlaşarak çözemiyor iseniz; hukuk büromuz sunmuş olduğu tüketici hukuku avukatlığı ile size en iyi şekilde yardımcı olacaktır.

Tüketici Sözleşmeleri ve Davaları Nelerdir?

Tüketici hukuku, tüketici bireyin ekonomik çıkarlarının, güvenliklerinin ve sağlıklarının korunması amacı ile oluşturulmuştur. Son dönemde gelişen online ticaret ve buna bağlı şekilde online satışların çoğalmasıyla beraber ticaret hukuku son derece ilgi gören bir alan olmuştur. Tüketicinin ücret karşılığı olarak satın aldığı hizmet ve üründe vaat edileni bulamadığı zamanlarda belli başlı haklara sahip olmasını mümkün kılan bu hukuk alanı, mağdur edilen tüketiciyi yasal olarak korumaktadır.

Tüketici mevzuatına uyum sağlanması, tüketici taleplerinin değerlendirilmesi ve uyuşmazlıkların çözümü, tüketicilerin karşılaştıkları problemlerde tüketici hakem heyetine başvurulması ve davaların takip edilmesi, ayıplı mal ve hizmetten meydana gelen uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulması, mesafeli satış sözleşmelerinin oluşturulması, ticari reklamları tüketici mevzuatına uygun olarak hazırlanması hususunda avukatlar hem satıcıya hem de tüketiciye yol gösterse de ülkemizde tüketici şeklinde isimlendirilen kesim henüz hangi haklara sahip olduğunu genel olarak bilmemektedir.

Tüketici Sözleşmeleri Nelerdir?

Tüketici sözleşmesi satıcı ve alıcı arasında gerçekleştirilen, hizmet ve malın satın alındığını açıklayan yasal kağıtlar olmaktadır. Tüketici sözleşmeleri olarak;

  • Tüketici kredisi sözleşmeleri.
  • Taksitle satış sözleşmeleri.
  • Konut finansmanı sözleşmeleri.
  • İş yeri dışında kurulan sözleşmeler.
  • Mesafeli sözleşmeler.
  • Finansal hizmetlere ilişkin sözleşmeler.
  • Devre tatil ve uzun zamanlı tatil hizmeti sözleşmeleri.
  • Paket tur sözleşmeleri.
  • Abonelik sözleşmeleri söz konusu olmaktadır.

Tüm bu sözleşmeler ürün ve hizmet alanların satıcıya karşı haklarını korumak amaçlıdır. Almış olduğu hizmet ve ürüne karşı maddi karşılık veren alıcıların mağduriyetini önlemektedir.

Ayıplı Hizmet ve Mal Durumunda Tüketicinin Hakları Nelerdir?

Tüketici hukuku kapsamında açıklanan ayıplı hizmetin ne olduğunu açıklamak gerekir. Herhangi bir hizmet veya ürün için ödenen paranın karşılığı alınmaz ise daha doğrusu vaat edilen ürün ve hizmet karşılanmaz ise tüketici hakları meydana gelir ve ayıplı mal için haklar talep edilir. Bu haklar şunları içermektedir:

  • Hizmetin tekrardan yerine getirilmesini isteme hakkı.
  • Hizmet bedelinden indirim talep etme hakkı.
  • Onarım isteme hakkı.
  • Hizmet sözleşmesinden dönme hakkı.
  • Tüketicinin bu dört haklardan birini istemesi halinde karşı taraf bunları yerine getirmek ile yükümlü olmaktadır.

Tüketici Davaları Nelerdir?

Tüketicilerin almış oldukları hizmet ve mallarda oluşan itilafların ele alınması ve çözüm yollarının oluşturulması konusunda avukatlar hizmet vermektedir. Tüketici mevzuatına uyum sağlanması, tüketici, tüketicilerin taleplerinin değerlendirilmesi ve uyuşmazlıkların çözülmesi, mesafeli satış sözleşmeleri ve eklerinin hazır edilmesi, abonelik sözleşmelerinin hazırlanması, tüketici hukuku mevzuatının iletilmesi, alıcıyla satıcı arasında sulh görüşmelerinin gerçekleştirilmesi, ticari reklam ilkeleri ve haksız ticari uygulamalar hakkında bilgilendirme gibi konular danışmanlık hizmetleri kapsamındadır. Tüketici davaları ise şunları kapsamaktadır:

  • Cayma hakkının kullanılması hususunda uyuşmazlık davaları.
  • Mesafeli satış sözleşmeleriyle ilgili davalar.
  • Kredi kartı işlem ücretinin takibi ile alakalı davalar.
  • Taksitle satış sözleşmeleri.
  • Tüketici sözleşmesindeki haksız koşullar hakkındaki ilgili davalar.
  • Ticari reklam ve haksız ticari uygulamalardan doğan davalar.
  • Tur ve tatil sözleşmesi davaları.
  • Konut finansmanı ve ön ödemeli konut satış sözleşmelerinden kaynaklanan anlaşmazlıklarla alakalı davalar.
  • Ayıplı mal sonucunda tüketicinin uğramış olduğu zarar için tazminat davaları.
  • Tüketici hakem heyetlerinde görülen uyuşmazlıklar için avukatlık hizmeti.

Tüketici Uyuşmazlıklarında Dava Süreci Nasıl Olur?

Tüketici uyuşmazlıklarında ürün veya hizmetin bedeli uyarında tüketici mahkemelerine başvuru gerçekleştirilir. Tüketici uyuşmazlıklarında görevli olan kurumlarla alakalı şunları söyleyebiliriz:

  • 650 liraya kadar olan uyuşmazlıklar için ilçedeki tüketici hakem heyeti.
  • Büyükşehir statüsündeki şehirlerde 5650 ile 8480 lira arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyeti.
  • Büyükşehir statüsü bulunmayan kentlerde 8.480 liranın altındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyeti.
  • Büyükşehir statüsünde olmayan şehirlere bağlı ilçelerde 5.650 ile 8480 lira arasındaki uyuşmazlık hallerinde il tüketici hakem heyeti.
  • 480 lira üstündeki tüketici uyuşmazlıklarının tümünde tüketici mahkemesi görev yapmaktadır.

Bu miktarlara göre tüketici hakem heyetlerine ilgili başvuru işlemleri gerçekleştirilmektedir. Karşı tarafın da uyuşmazlık bildirisinin ardından hakem heyeti dosyayı incelemekte ve kararını vermektedir.

Tüketici Hukuku Özellikleri Nelerdir?

Tüketici hukuku özellikleri şu şekilde açıklanabilir:

  • Pazarda güçsüz halde olan tüketicileri toplum faydası da dikkate alınarak sınırsız sözleşme özgürlüğünün yaratabileceği olumsuz sözleşme koşullarına karşı korumak amacı ile Tüketici Hukuku kuralları emredici niteliktedir.
  • Tüketici hukuku ülkemizde bağımsız bir hukuk alanıdır. Tüketicinin korunması hakkında kanunun uygulanmasından meydana gelecek uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulması için özgün bir mahkeme dışı hak arama yolu olarak tüketici sorunları hakem heyetlerinin ve tüketici mahkemelerinin kurulması uygun bulunmuştur.
  • Tüketici hukuku hem özel hukuk hem de kamu hukuku kurallarından oluşan, kendine özgü bir hukuk dalı niteliğindedir.

Tüketici Uyuşmazlıklarında Takip Edilecek Yasal Süreç Nasıl İşler?

Tüketici hukukuyla alakalı oluşan uyuşmazlıklarda, sözleşmeye konu olan hizmet ya da malın bedeli kapsamında tüketici mahkemeleri ya da tüketici hakem heyetine başvuru yapılmaktadır. Yasaların belirlemiş olduğu sınırlar dahilinde bireyler ilk olarak hakem heyetine başvuru gerçekleştirirler. Bu heyete başvuru gerçekleştirilmesinden ve karşı tarafın uyuşmazlığa ilişkin yanıtlarının sunulmasından sonra hakem heyeti dosya üzerinden inceleme gerçekleştirir. Uyuşmazlığın niteliğine göre bilirkişi görevlendirilir. Tüketici hakem heyetinin uyuşmazlık hakkında verdiği kararlar icra edilebilir nitelikler taşır. Tüketici hakem heyetinin verdiği kararın doğru olmadığını düşünen ilgili tarafın kendine tebliğinden itibaren on beş gün içinde bir üst merci olarak kabul gören tüketici mahkemesine itiraz yapma hakkı bulunur.

Malın Ayıplı Olması Durumunda Tüketicinin Hakları

Tüketici, malın ayıplı olması halinde şu haklara sahiptir:

  • Satılanı geri vermeye hazır olduğunu açıklayarak sözleşmeden dönme.
  • Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme.
  • Satılanı alıkoyma ve ayıp oranında satış tutarı üzerinden indirim talep etme.
  • Yüksek bir masraf gerektirmediği durumda, tüm masrafları satıcı bireye ait olmak üzere satılan malın ücretsiz biçimde onarılmasını talep etme.
  • Olanak var ise satılan malın ayıpsız bir misliyle değiştirilmesini talep etme hakkına sahip olur. Satıcı birey, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmek ile yükümlü olmaktadır.
  • Ücretsiz onarım ya da ilgili malın ayıpsız misliyle değiştirilmesinin satıcı birey için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması durumunda tüketici birey, sözleşmeden dönme ya da ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanmaktadır.
  • Ücretsiz onarım ya da malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi haklarının birinin tercih edilmesi halinde ilgili talebin satıcıya, üreticiye ya da ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü, tatil maksatlı taşınmazlarda ise altmış iş günü içinde bunun yerine getirilmesi gerekmektedir.
  • Tüketici bireyin sözleşmeden dönme ya da ayıp oranında bedelden indirim hakkını tercih ettiği hallerde, ödemiş olduğu bedelin bütünü ya da bedelden gerçekleştirilen indirim tutarı derhal kendine iade edilmektedir.
  • Seçimlik hakların kullanılması sebebi ile meydana gelen bütün masraflar, tüketici bireyin seçtiği hakkı yerine getiren tarafça karşılanmaktadır. Tüketici ilgili seçimlik haklarından biriyle beraber tazminat da isteyebilmektedir.

Tüketicinin Haklarını Kullanabileceği Süre Nedir?

Tüketici haklarının kullanılabileceği süre hakkında şunları söyleyebiliriz:

  • Kanunlarda ya da taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir zaman belirtilmediğinde, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıksa dahi, ilgili malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren iki senelik zamanaşımına tabi olmaktadır.
  • Bir mal tüketicinin eline geçmesi ile beraber iki sene içinde var olan ayıp üzerine tüketicinin yasal başvurusunu gerçekleştirmesi gerekmektedir. Aksi durumda süre zamanaşımına uğrar ve tüketici herhangi bir hak talebi iddia edemez.
  • Bu zamanaşımı süresi konut ya da tatil maksatlı taşınmaz mallarda taşınmazın teslim tarihinden itibaren beş sene olmaktadır.
  • Ancak söz konusu ayıp, hile veya ayıp ile gizlendiyse zamanaşımı hükümleri bu durumda uygulanmaz.

 

Agâh Hukuk Danışmanlık & Arabuluculuk olarak müvekkillerimize tüketici haklarından doğan uyuşmazlıklarda,  garanti sürecinde arızalanan ya da bozulan ürünlerin sözleşmelerinde, haksız şartlar içeren sözleşmelerde, ayıplı mal ayıplı hizmet gibi konularda, tamir, değiştirme, iade ve tazminat ve benzeri diğer haklarını gerek muhatap işletme gerekse Tüketici Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemelerinde aramaları için Hukuki Danışmanlık ve Avukatlık hizmeti sunmaktayız.

 

Agâh Hukuk Danışmanlık & Arabuluculuk Olarak Tüketici Hukukuna İlişkin Hizmetlerimiz;

Mesafeli Sözleşmeler

Paket Tur Sözleşmeleri

Taksitle Satış Sözleşmeleri

Tüketici Kredisi Sözleşmeleri

Konut Finansmanı Sözleşmeleri

İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler

Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Sözleşmeleri

Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri

İnternet ve Telefon gibi Çeşitli Vasıtalar Aracılığı İle Kurulan Sözleşmeler

Abonelik Sözleşmelerinin Düzenlenmesi, Denetlenmesi ve İhtilafların Çözümü

Tüketici Hakları Mevzuatına Uyum Sağlanmasına İlişkin Danışmanlık Hizmetleri

Müşteri İlişkileri ve Tip Sözleşmeler Konusunda Müvekkil Bilgilendirmeleri

Garanti Belgeleri, Etiket ve Taahhütlerin Hazırlanması

Tüketici Taleplerinin Değerlendirilmesi ve Uyuşmazlıkların Çözümlenmesi

Abonelik Sistemlerinde Düzenleme, Denetleme, Bakım ve Destek Hizmetleri

Bayilik ve Distribütörlük ilişkilerine Bağlı Sözleşmelerin Hazırlanması ve Denetlenmesi