Tehiri İcra Nedir? Nasıl Yapılır? sorusu icra konusunda en çok merak edilen sorulardan biridir. Gelin bu sorunun cevabını sizler için hazırladığımız makalemizde hep beraber bulalım.
Tehiri icra, icranın geri bırakılması olarak bilinmektedir. Borçlu şahsa karşı başlatılan ilamlı icra takiplerinde borçlunun başvurabileceği son derece önemli bir yol olarak dikkat çekmektedir. Takip borçlusu tarafından başlatılan tehiri icra uygulamalarının borçlu lehine sonuçlanmasıyla alacaklının başlattığı icra takibi işlemleri durmaktadır.
İcranın geri bırakılması süreci, karmaşık ve usuli pek çok işlem barındırmaktadır. Süreç içinde usuli hata yapılması borçlu bakımından olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. Bundan dolayı tehiri icra sürecinin bir avukat aracılığı ile yürütülmesi, işlemlerin titizlikle takip edilerek, doğru ve eksiksiz bir biçimde yapılması için gerekli olmaktadır.
Makalemizde tehiri icra nedir, işlemleri nasıl yapılır ve hangi sıra ile işlemler uygulanmalıdır açıkladık. Aynı zamanda icranın geri bırakılması işleminin sonuçlarından da söz ettik.
Tehiri İcra Nedir?
İçerik Tablosu
Birçok kişi tarafından tehiri icra nedir sorusunun yanıtı araştırılmaktadır. İlamlı icra takip işlemlerinde ilk derece mahkemesi kararının borçlu tarafından temyiz ya da istinaf edilerek ve üst mahkemeden alınan kararla icra işlemlerinin üst derece mahkemesindeki dosya sonuçlanana dek durdurulmasına denmektedir.
Mahkeme bir karar aldığı zaman ilgili kararı doğrudan icra etmek mümkündür. Ancak bu karar tarafça temyiz ya da istinaf edildiğinde bu icrayı durdurmak için bu yola başvurulmaktadır. Tehiri icra işlemi borçlunun menfaatine olan son derece mühim bir düzenlemedir. Tehiri icra uygulamasına dair düzenlemeler 2004 Sayılı İcra İflas Kanunu madde otuz üçte bulunmaktadır. Bu uygulamanın bir başka ismi de icranın geri bırakılması olmaktadır.
İcranın geri bırakılması sürecinin ilk aşaması, ilama dayanarak başlatılan icra takibinde verilen mahkeme kararının tehiri icra talepli biçimde temyiz veya istinaf edilmesi halidir. Kararın sadece temyiz/istinaf edilmesi icranın geri bırakılması için yeterli olmamaktadır. Muhakkak icranın geri bırakılması istemini de içermesi önem arz eder.
İcranın Geri Bırakılması Şartları Nelerdir?
Tehiri icra koşulları bilinmelidir. İcranın geri bırakılması uygulamasının gerçekleşmesi oldukça önemli koşullara bağlanmış durumdadır. İcranın geri bırakılması için gereken koşullar şunları kapsamaktadır:
- İlama dayanan dava dosyasının temyiz ya da istinaf edilmesi lazımdır. Bu istinaf ya da temyizin icranın geri bırakılması talebiyle yapılması önemlidir. Eğer ki ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu kadar tehiri icra talepli olarak temyiz/icra edilmesi ide icra geri bırakılmamaktadır.
- İlk derece mahkemesinin kararı usule uygun bir biçimde takibin karşı tarafına tebliğ edilmelidir.
- İcranın geri bırakılması talebi için teminat tutarı dosyaya üç aylık faizi ile beraber yatırılmalıdır.
- Borçlu temyiz ya da istinaf iddiasını yetkili makamlar tarafından kendiliğinden düzenlemiş veyahut icra dairesinde ya da mahkemede ikrar olmuş senet il belgelendirmelidir.
Tehiri İcra Kararı Nasıl Alınır?
Tehiri icra işlemleri, ilamlı icra takibi borçlusunun icra dosyasına belirli bir teminat sunarak temyiz ya da istinaf mahkemesinden alacağı karar ile icra işleminin üst derece mercilerinden birindeki dosya sonuçlanana dek durdurulması uygulamasıdır. Yerel mahkemece verilen kararların icra edilebilirliğinde genel kural olarak kesinleşme aranmadığı için karara karşı kanun yoluna başvuru yapılmış olsa bile bir yandan icra takibi de devam etmektedir. Kanun yollarından temyiz ya da istinaf incelemelerinde mahkeme kararının kaldırılması ya da kararın bozulması olasılığı mevkut iken icra takibinin devam etmesi, borçlu şahıs bakımından riskli bir durum meydana getirmektedir.
Vatandaşların araştırdıkları konulardan biri de tehiriicra kararı nasıl alınır sorusunun yanıtı olur. Tehiri icra sürecinin ilk aşaması, ilama dayanarak başlatılan icra takibinde verilen mahkeme kararının tehiri icra talepli şekilde temyiz ya da istinaf edilmesi durumudur. İlgili kararın sadece temyiz ya da istinaf edilmesi icranın geri bırakılması için yeterli olmamaktadır. Mutlaka tehiri icra talebini de barındırması gerekmektedir.
İlk derece mahkemesi tarafından verilen karar karşı temyiz/istinaf yoluna gidildiğine dair duruma tensibe derkenar ismi verilir. Kararın temyiz ya da istinaf edilmesinin sonrasında mahkemeden bir derkenar alınmaktadır.
Derkenar alınmasının sonrasında icranın geri bırakılması için yapılması lazım olan icra dosyasına teminat yatırılmasıdır. Buradaki teminat tutarı, icra dosyasının konusu olan mevcut borçla bu borcun üç aylık faizi tutarına karşılık gelecek biçimde belirlenmektedir. Teminat işlemi bankaya nakdi biçimde yatırarak ya da teminat mektubu sunarak yapılmaktadır.
Teminat yatırılması sonrasında borçlu şahsa icra müdürlüğü tarafından mehil vesikası verilmektedir. Tehiri icra kararı getirilmesi için alınan süreyi açıklayan belgeye mehil vesikası adı verilmektedir. Borçlunun yatırmış olduğu teminat uygun bulunur ise icra müdürlüğüne başvurmaktadır ve tehiri icra kararının getirilmesi için altmış günlük mehil vesikası alınmaktadır.
Bu altmış günlük süre dahilinde icra dosyası yüksek mahkemenin dosya hakkında vereceği bozma ya da onama kararına kadar durmaktadır. Altmış günlük süre dahilinde mahkeme karar vermez ise borçlu ek mehil süresi isteminde bulunabilmektedir. Bu ek süre içinde de olmaz ise alacaklı, borçlu şahsın teminat olarak yatırmış olduğu parayı icra dairesinden alacağını tahsil etmek hedefi ile talepte bulunabilmektedir.
Bu aşamaların sona ermesinin ardından temyiz ya da istinaf mercii ilama konu edilen ilk derece mahkemesinin kararını bozar ise borçlu icranın geri bırakılması talebi için yatırmış olduğu teminatı tamamı ile icra dairesinden alabilmektedir. Fakat ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu kararın temyiz veyahut istinaf merci tarafından onanması halinde alacaklının borçlu tarafından icranın geri bırakılması hedefi ile yatırmış olduğu teminattan alacağını tahsil etme olanağı meydana gelmektedir.
İcranın Geri Bırakılmasının Reddi
Tehiri icra istemi reddedildiğinde bu ret kararına karşı memur muamelesi şikayet olarak isimlendirilen itiraz yoluna gidilmektedir. İlgili itiraz sonucunda verilen karar kesin nitelik taşımaktadır. Eğer lehe karar çıkar ise icra geri bırakılmaktadır. Fakat aleyhe karar çıkar ise karar kesinleşmektedir. İcranın geri bırakılmasına dair istemi reddedilen kişinin borcunu icra dairesine ödemesi gerekmektedir. Borlarını ödememesi durumunda malları haczedilir, satılır ve elde edilen tutarlardan alacaklı da alacağını tahsil etmektedir.
Borçlu bu noktada borcu olmadığı bir parayı ödemiş olduğu iddiasında ise alacaklı şahsa karşı istirdat davası açarak borcu olmayan bir parayı ödemekten kurtulmaktadır. Fakat ortada bir ilam söz konusu olduğundan dolayı istirdat davası hemen başarıya erişmez. Ne zaman ki istinaf ya da temyizden borçlu lehine karar çıkar ise o zaman ödenen tutarın geri alınmasına olanak doğar.
Tehiri icra isteminin reddedilmesi üzerine borcunu henüz icra dairesine ödemeden redde dair hüküm verildikten sonraki aşamada borcun itfa edildiğini ya da zaman aşımına uğradığı iddiası ile alacaklı şahsa karşı menfi tespit davası açılmaktadır.
Tehiri İcra Talebinin Kabulü
Borçlu şahsın temyiz ya da istinaf yoluna başvurması ve yetkili makamların yapmış olduğu incelemeler neticesinde icranın bırakılmasına hükmedilmesi ile beraber icra dosyasındaki takip tam anlamıyla durmaktadır. Tehiri icra talebi kabul görünce bireyin teminatı depo olarak durmaya devam etmektedir. Süreç sonunda da birey haklı çıkması durumunda bu tutarı geri almaktadır.
Mehil Vesikası Nedir?
Konuyla alakalı olarak mehil vesikası nedir sorusunun yanıtı araştırılır. İlamlı icra dosyasının borçlusu icra dosyasına, icraya konu olan kararın temyiz ya da istinaf edildiğine dair derkenar ve üç aylık faizi ile beraber dosya borcunu karşılar bir teminat sunduğu zaman icra müdürlüğünce mehil vesikası düzenlenmektedir. Mehil vesikası borçlu şahsın ilamlı icraya konu olan kararı tehiri icra talepli temyiz ya da istinaf etmiş olduğunu ve üç aylık faizi ile beraber dosya borcuna dair teminat yatırdığını açıklayan bir belge olmaktadır. Aynı zamanda bu belgede borçluya dair mahkemeden tehiri icra kararı getirmesi adına süre tanınmaktadır. Bu süre genel anlamda altmış, doksan gündür. Süre boyunca mehil vesikasına dayalı şekilde takip durmaktadır. Diğer bir ifade ile alacaklı bu sürede herhangi bir haciz işlemi yapmamaktadır.
İlk olarak borçlu şahıs, icra takibine konu olan kararın verildiği mahkemeden, icra takibine konu karar hakkında istinaf ya da temyize başvurulduğuna dair bir yazı almalıdır. Bu yazıyla beraber icranın geri bırakılması kadarı için icra dosyasına esas borcun gelecek üç ay sonrasına dair faizlerinin de bulunduğu tutar üzerinden tehiri icra kararı teminatı mevcut icra dosyasına depo edilmektedir. Ardından icra dosyasına bir mehil istemi dilekçesi sunulmalıdır ve teminatı kabul kararı alıp mehil talep edilmelidir.
Mehil Vesikası İstemi Reddedilirse Ne Olur?
Mehil vesikası reddi de araştırılan bir husus olmaktadır. Tehiri icra kararı alınabilmesi adına bazı prosedürler dahilinde hareket edilmesi gerekmektedir. Bunun için gereken belgeler ve talepler zamanında iletilmelidir. Tehiri icra isteminin sonrasında gereken prosedürlere uyulmaması sonucunda tehiri icra isteminin reddedilmesi söz konusu olmaktadır. Tehiri icra kararı alınabilmesi adına ilk olarak mehil vesikası isteminin kabul görmesi lazımdır. Mehil vesikası isteminin reddi durumunda tehiri icra kararı alınması mümkün olmamaktadır. Mehil vesikası reddi için:
- İcra dosyasına nakdi teminat yerine teminat mektubunun sunulacağı hallerde teminat mektubunun geçerlilik faktörlerinde eksiklik olması durumunda mehil vesikası reddi ortaya çıkar.
- İcra dosyasında gerçekleştirilen dosya hesabı tutarından eksik miktarda teminat yatırılmış olması durumunda mehil talebi ret olunur.
- Tehiri icra talepli şekilde yapılan istinaf başvurusu sonrasında talep edilen derkenar kararının alınmasının sonrasında icra dosyasına teminat yatırmadan mehil vesikası istemi yapılmış olması halinde talep ret alır.
Tehiri İcra Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Tehiri icra ile alakalı detayları yukarıda paylaştık. Konuyla ilgili olarak bazı hususlara da değinmekte gerekir. Bunun için sıkça sorulan soruları derledik.
Tehiri İcra Ne Demek?
İlk derece mahkemesinin kararı icra takibine konu edildiğinde halihazırda temyiz ya da istinaf aşamaları devam ediyor ise borçlu kişinin teminat karşılığında icra takibini yargılama sonuçlanıncaya dek durdurması işlemlerine denmektedir.
Tehiri İcra Şartları Nelerdir?
Birçok insan tehiri icra şartları ile ilgili araştırma yapar. İlk derece mahkemesi kararının icra takibine konu edilmiş ve bu karara karşı da istinaf yoluna gidilmiş olması lazımdır. Aynı zamanda icra takibine konu tutarın teminat şeklinde dosyaya yatırılması önemlidir. Sonuç olarak tehiri icra istemi sunulmuş olunmalıdır.
Kanun Yolu Aşamasında Borçlu Lehine Karar Çıkmazsa Ne Olur?
İlk derece mahkemesi kararı kanun yolunca onanır ise icra dosyası da durmuş olduğu yerden devam etmektedir. Alacaklı şahıs alacağını borçlunun yatırmış olduğu teminattan karşılamaktadır.
Reddedilen Tehiri İcra Kararına Karşı Ne Yapılması Gerekir?
Ret kararının bireye tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra hukuk mahkemesinde şikayet yoluna gidilmesi gerekmektedir.
Kabul Edilen Tehiri İcra Talebinin Sonuçları Neler?
Bu istemle hedeflendiği biçimde icranın geri bırakılması gündeme gelmektedir ve icra takibi durmaktadır. Ancak bireyin teminat olarak yatırdığı para icra dairesi veznesinde kalmaktadır. Takip sonunda haklılığı belli olunca bunu geri almaktadır.