Haksız yere iftiraya uğramak, iftira suçu olarak nitelendirilmektedir. Bu suç, 5237 numaralı TCK 267. maddede düzenlenmiştir. Bir birey hakkında kovuşturma ve soruşturma açılması ya da adli, idari bir müeyyide uygulanması amacı ile o birey hakkında mesnetsiz, asılsız bir iddiada bulunmak eylemini düzenler. Bu da demek oluyor ki, bir kimseye işlemediği bir suçu, masum olduğunu bile bile isnat etmek demektir.

İftira suçunun meydana gelebilmesi için mağdur kişiye belirlenebilir ve somut bir eylemin yüklenmesi lazımdır. Bu eylemi mağdurun işlemediğinin bilinmesi lazımdır. Soyut bir beyanla bir bireye herhangi bir eylem isnat edilmeksizin yüklenen suç iftira suçunu oluşturmamaktadır. Peki, haksız yere iftira suçu nedir? Detayları açıklayalım.

Asılsız İftira Cezası Nedir?

İlgili suç, yukarıda açıkladığımız gibi TCK 267 numaralı maddede açıklanmıştır. İftira suçunun cezası, kanunda açıklanan durumlarına ve işleniş biçimine, nitelikli durumlarına göre farklılık gösterir. Basit iftira suçu genellikle bir ile dört sene arasında hapis cezasıyla sonuçlanmaktadır. Fakat fail, nitelikli iftira suçunu işler ise bu ceza yarı oranında artmaktadır. Nitelikli iftira suçunun basit iftiradan farkı ise nitelikli iftirada fail birey, mağdura işlemediğini bilmiş olduğu bir suçu isnat etmeye ek olarak bu suçun delillerini de kendisi meydana getirmekte ve adli makamları yanıltmak maksadı ile çaba göstermektedir.

Bu iki hale ek olarak cezayı yükseltici ve azaltıcı çeşitli faktörler de olabilir. Mesela mağdura isnat edilen suç dolayısı ile mağdur hakkında beraat veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar çıkmış, fakat bu aşamada mağdur hakkında tutuklama haricinde bir adli kontrol kararı verilmiş ise verilen cezanın yarı oranında daha artırılması mümkün olabilecektir. Adli kontrol kararlarının yanı sıra gözaltına alma ve tutuklama gibi işlemlerin uygulanması durumunda da faile bu suçun dışında hürriyetten yoksun kılma suçundan ayrıca ceza verilmektedir. Mağdur birey, iftira sonucunda müebbet ya da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı ise fail bireye yirmi ila otuz sene arasında ceza verilmektedir. Süreli hapis cezası halinde ise fail bireye mağdurun çarptırıldığı hapis cezasının üçte ikisi oranında hapis verilmektedir.

Hangi Durumlarda İftira Cezası Verilir?

Haksız yere iftiraya uğrama davası hangi durumlarda açılır? İftira suçu, hukuk alanında üç bölümde işlenebilecek şekilde gruplara ayrılmıştır. Bu durumlardan ilki şikâyet yolu ile iftira suçu olmaktadır. Fail birey, mağdur hakkında işlemediğini bildiği halde yalnızca onun hakkında soruşturma ve cezai işlem tatbiki amacı ile yetkili makamlara şikâyette bulunabilmektedir. Bu durumda şikayet yoluyla iftira suçu meydana gelmektedir.

Polise, savcılığa ya da jandarma birimlerine gerçekleştirilen şikâyet başvuruları bu kapsamda yer almaktadır. İkinci seçenek ise ihbar yoluyla iftira suçunun işlenmesi halidir. Bu noktada birey, bir suçun işlendiğinden bahisle bir bireyi ihbar etmektedir. Yine bu tarz durumlarda birey, mağdurun işlemediğini bilmiş olduğu suçu nedeniyle kişiyi ihbar eder veya şikâyette bulunur ise basit iftira suçu işlemiş olmaktadır. Fakat bir de bu suç hakkında deliller ortaya koyar ise bu durumda nitelikli iftira suçu oluşur.

Bunlar haricinde birey, başkasına ait olan kimlik bilgilerini işlediği suçtan dolayı kendisini gizlemek amacı ile kullanır ve kimlik verilerinin gerçek sahibini adli makamlara karşı öne sürer ise yine de iftira suçu oluşmaktadır.

İftira Atılan Birey Tazminat Alabilir Mi?

Hukuk sistemimizde iki tür tazminat vardır. Bunlar manevi ve maddi tazminat olmaktadır. Bireyin değerlerine yönelik saldırıların meydana getirdiği mağduriyetin giderilmesi amacı ile iki çeşit tazminat uygun görülmüştür.

İftira suçuna maruz kalan birey her iki biçimde de maddi ve manevi tazminat şeklinde dava açabilmektedir. Maddi tazminatın koşullarının meydana gelebilmesi için üzerine atılan iftiradan dolayı somut, maddi bir kaybın oluşması lazımdır. Mesela ünlü bir iş adamının uğramış olduğu iftiradan ötürü işlerinin kötüleşmesi nedeniyle maddi tazminat durumundan söz edilebilmektedir.

Manevi tazminat halinde ise bireyin iftiradan ötürü uğramış olduğu sosyal ve psikolojik tahribatın giderilmesi amacı ile açılabilmektedir. Mahkeme tarafından hükmedilecek olan tazminatın durumunda bireyin uğradığı zararın yıkıcılığı, her iki tarafın maddi halleri ve suçun şiddeti dikkate alınarak mahkeme tarafından tesis edilmektedir.

Haksız Yere İftiraya Uğrama Nasıl İspatlanır?

Haksız yere iftiraya uğrama nasıl ispatlanır? Bu suçun ispat edilmesi amacıyla herhangi bir özel koşul yoktur. Bu yüzden yazılı delili veya başka bir delil olmadan da ispat edilebilmektedir. Failin mağdur kişiye iftira atması için bir nedeninin olması, mağdurun söz konusu suçu işlemediğinin büyük olasılıkla ispat edilmesi gibi durumlarda fail hakkında iftira durumunun koşullarının meydana geldiğine dair kuvvetli şüphenin doğmuş olması yeterli bir durumdur. Bu noktada iftira suçundan ötürü fail hakkında kamu davası ikame edecektir.

Haksız Yere İftiraya Uğrama Suçunun Şartları Nelerdir?

Haksız yere iftiraya uğrama suçunun şartları neler? İftira suçu, ceza hukuku alanına göre ani hareket ile işlenen kasti bir suç türüdür. Ayrıca zarar suçu olmamaktadır ve bir tehlike suçudur. İlgili suçun işlenmesi sonucunda mağdurda bir zarar oluşması gerekmez. Suçun işlenmesi için adli ve idari makamların alakalı isnadı öğrenmesi yeterli bir durumdur. Kovuşturma veya soruşturma için harekete geçmelerine gerek bulunmadan bu suç işlenmiş sayılmaktadır ve bu anda tamamlanmaktadır.

Suçun tamamlanma zamanı, zamanaşımı gibi süreler sebebi ile önem arz etmektedir. Bu suçun en mühim unsuru bir bireyin başka bir birey hakkında işlemediğini bilmiş olduğu ve suç teşkil eden bir eylem isnat etmesidir. İlgili suçun mağdur birey tarafından işlenip işlenmediğinin de herhangi bit önemi bulunmamaktadır. Bu aşamada önemli olan şey failin mağduru haksız biçimde adli makamlara şikayet ya da ihbar etmesidir. Ayrıca isnat edilen eylemin somut bir olgu teşkil etmesi, gerçekleşme olasılığının da muhtemel ve inandırılabilecek derecede olması lazımdır.

Asılsız İftira Cezası Nedir?

Asılsız iftira suçunun cezası da sıklıkla merak edilmektedir. İftira suçu cezası, suçun nasıl işlenmiş odluğuna bağlı şekilde farklılık göstermektedir.

• İftira suçunun temel biçimi bir seneden dört seneye kadar hapis cezasıdır.
• Eylemin maddi eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması durumunda ilgili ceza yarın oranında çoğalmaktadır.
• İftira suçu sonucunda gözaltına alma ve tutuklama haricinde başka bir koruma tedbiri var ise verilecek olan ceza yarın oranında çoğaltılmaktadır.
• Yüklenen eylemi işlemediğinden ötürü hakkında beraat kararı ya da kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildi ise mağdur bireyin ilgili eylem sebebi ile gözaltına alınması ya da tutuklanması durumunda, iftira eden kişi, ayrıca bireyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna dair hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumludur.
• Mağdur bireyin ağırlaştırılmış müebbet hapis ya da müebbet hapis cezasına mahkumiyeti durumunda, yirmi seneden otuz seneye dek hapis cezası hükmolunmaktadır.

Hangi Durumlarda İftira Suçundan Dolayı Ceza Davası Açılır?

Ceza davasının açılabilmesi adına ilk olarak savcının iddianame düzenlemesi lazımdır. Savcı, somut olayda soruşturma aşamasında toplanan ilgili deliller ile yeterli suç şüphesi olduğu kanaatine varır ise iddianame düzenlemektedir. Bu iddianame düzenlendikten sonra yetkili ve görevli mahkemede kovuşturma aşamasına geçilmektedir. Haksız yere iftiraya uğrama suçu, şikâyete bağlı bir suç türü olmamaktadır. Bu nedenle iftira suçu hakkında herhangi bir şikâyetin olmaması durumunda bile kovuşturma ve soruşturma yapılabilmektedir. Bu suç, şikâyete bağlı olmadığından ötürü şikâyet süresi öngörülmemiştir. Fakat TCK’da öngörülen sekiz senelik zamanaşımı süresi dahilinde soruşturmanın başlaması gerekmektedir. TCK’da öngörülen iftira suçunun şartları gerçekleştiği zaman iftira suçundan dolayı ceza davası açılmaktadır.

Haksız Yere İftiraya Uğrama Suçunun Konusu Nedir?

Haksız yere iftiraya uğrama suçunun konusu merak edilmektedir. Bu konu dahilinde bahsedilmesi gereken husus suçun ihlal etmiş olduğu hukuki varlık ya da ihlal edilmiş olan menfaat durumudur. Suç dahilinde ihlal edilmiş olan hukuki varlık ya da menfaatlerin tespiti, iftira suçuyla alakalı olarak pek çok sorunun çözülmesi için gereksinim duyulduğundan önemlidir. Suç içinde ihlal edilmiş olan hukuki varlık ya da ihlali dolmuş olan menfaat sahibi suçun mağduru niteliğinde olacaktır. Suçun mağduru durumundaki varlık ise suç sayısının tespit edilmesinde önemlidir.

Haksız Yere İftiraya Uğrayan Kişi Ne Yapmalı?

Haksız yere iftiraya uğrayan kişinin yapması gerekenler mutlaka bilinmelidir. İftiraya uğrayan birey şikayet yoluna başvurabilir. Bu şikayet kolluk kuvvetlerine yapılabileceği gibi aynı zamanda savcılığa da yapılabilmektedir. Fakat belirtmemiz gerekir ki, iftira suçu şikayete bağlı bir suç olmamaktadır. Resen de soruşturma açılabilmektedir. Haksız yere iftiraya uğrayan kişi şikayette bulunur ise iddialarını ispata yarayacak delillerini de sağlamalıdır. Çünkü bu deliler hem iftira suçunun işlendiğine hükmedilmesi amacıyla hem de dava aşamasının kısalması bakımından son derece önemlidir. Elbette bu aşamada avukat desteği almak önem arz etmektedir.

İftira Atmak Yüz Kızartıcı Bir Suç Mu?

Yüz kızartıcı suçun ilgili tanımı TCK’da bulunmamaktadır. Bu kavrama anayasada ve bazı özel kanunlarda yer verilmiştir. Yüz kızartıcı suç bazı mesleklere alınmada çeşitli hak ve statüler elde etme halinde kullanılan bir ölçüt olmaktadır. Genel manada yüz kızartıcı suçlar toplumun ahlaki şekilde utanç verici bulduğu, şiddet ile tepki gösterdiği suçlar biçiminde nitelendirilmektedir. Bir suç eğer ki özel kanunlar ile yüz kızartıcı suç şeklinde nitelendirilmedi ise o suç yüz kızartıcı olmamaktadır. İftira suçuna dair de özel bir düzenleme bulunmaz. Bundan dolayı da iftira suçunun yüz kızartıcı suç olduğunu söyleyemeyiz.

İftira Suçu Arabulucu Dahilinde Mi?

Uzlaştırma ceza hukukunda faille mağdurun iletişime geçmelerini sağlaması bu kapsamda aralarındaki uyuşmazlığın çözülmesi için geliştirilen bir kurum olmaktadır. Ceza muhakemesi madde 253’te uzlaştırma dahiline giren suçlara yer verilmiş durumdadır. Bu bağlamda iftira suçu uzlaştırma kapsamında olmamaktadır.

İftira Davaları Ne Kadar Sürer?

İftira suçunun görüldüğü asliye ceza mahkemelerinde iftira davaları çoğunlukla ortalama bir buçuk sene kadar sürer. Fakat mağdurun iftira suçunun işlendiğine yönelik elinde güçlü delillerin bulunması, tanıkların olması gibi nedenler dava süresini kısaltabilmektedir.

İftira Suçu Sicile İşler Mi?

İftira suçuyla alakalı merak edilen bir başka husus ise iftira suçu sicile işler mi sorusunun yanıtıdır. Bu suç türü TCK adli sicil kaydına işlemektedir. İftira suçu sonunda verilen hapis cezası adli para cezasına dönüştürülse dahi adli sicil kaydına işlenmesi söz konusu olabilecektir.

İftira Suçu Cezası Nedir?

Haksız yere iftira atma cezası bir seneden dört seneye kadar hapistir. Fakat TCK iftira suçu bağlamında cezayı ağırlaştıran nitelikli iftira suçu durumlar da düzenlenmiştir. Buna göre iftira suçu işlenirken delil uydurulması ve maddi eser kullanılması durumunda ceza yarı oranında yükselir. İftira fiili sonucunda mağdur hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar ya da beraat kararı verilmiş ve bu eylem sebebi ile gözaltına alınma ve tutuklama haricinde başka bir koruma tedbiri uygulanmış ise ceza yarı oranında çoğalır.