Memur Olma Şartları ve 657’ye tabi memur nedir? Memur ne iş yapar? Düz devlet memuru olmak için neler yapılmalı? Bu yazıda memur olma şartları dahil olmak üzere memurluk mesleği hakkında bilinmesi gerekenleri açıklıyoruz.
Kamu kurumlarında devlet memuru olma şartları, masa başı memur olmak için hangi bölüm okunmalı ve en kolay memur olma yolları gibi birçok konuyu yazımızda ayrıntılı şekilde anlattık. Devlet memuru kadrolarında istihdam edilmek üzere başvuru yapan adayların memurluk başvurularının kabul edilebilmesi için bazı koşulları karşılamaları gerekmektedir. Bunlar arasında en önemlisi şüphesiz ki KPSS şartı olmaktadır.
Memur Olmak İçin Hangi Bölüm Okunmalı?
İçerik Tablosu
Devlet kamu kurumlarında görev yapmak için okunması gereken bölümler kadrolara göre farklılaşmaktadır. Örneğin, maliye ya da hukuk okuyanlar kaymakam olabilecekleri gibi eğitim fakültesinden mezun olanlar da öğretmen olmaktadır. Bir bireyin memur olabilmesi için ilk önce lise, önlisans veya lisans derecesine sahip olan bir okuldan mezun olması gerekmektedir. Ardından KPSS’ye girmesi lazım. KPSS’ye girerek okumuş olduğunuz bölümde tercih edeceğiniz kadroları tespit ettikten sonra atandığınız zaman memur olursunuz. Elbette bunun için talep edilen çeşitli memur olma koşullarını sağlamanız gerekmektedir. Her kamu kurumunun belirlemiş olduğu koşullar değişiklik gösterdiği için tercih kılavuzunda açıklanan kodlardaki bütün sertifika vb. talep edilen belgelerin de tamamlanması gerekmektedir.
memur olma şartları
Devlet Memuru Olma Şartları Nelerdir?
Peki, devlet memuru olma şartları nelerdir? Devlet memuru olabilmek için lisans mezunu adayları KPSS’ye girmeleri ve geçerli bir puan almaları gerekmektedir. Kurumların puan aralıklarını ve talep edilen genel ve özel koşulları sağlamak yeterlidir. Fakat bu şekilde daha yüksek rütbeli bir memur olmak söz konusudur. Devlette memur olma şartları şu şekilde açıklanabilir:
- Türkiye vatandaşı olmak. İlk önce devlet memuru olmak için en mühim şart vatandaşlıktır. Sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları memur olabilmektedir.
- 18-35 yaş aralığında olmak. Bunun haricinde devlet memuru olacak bireyin 18 yaşını doldurmuş olması şarttır. Memur alımları için belirlenen herhangi bir alt veya üst yaş sınırı var ise buna uymak gerekir.
- En az lise, önlisans ya da lisans mezuniyeti gereklidir. Yüksekokul ve lisans bölümlerinden mezun olmanız önemlidir. En az lise, ön lisans ve lisans mezuniyeti ile memur olunabilmektedir. Alım yapılacak olan devlet kadroları için gereken öğrenim ve mezuniyet koşulları sağlanmalıdır.
- Devlet memuru olmak için KPSS’ye girmiş olan ve bu sınavdan en az 70 puan almak gerekmektedir.
- KPSS’den geçerli puan almak ve tercihlerde atanmak gerekmektedir.
- KPSS sınavları öğrenim derecesine göre iki farklı türdür. Birincisi ön lisans ve ortaöğretim şeklindedir. Diğeri ise lisans mezunları için yapılmaktadır. Bu sınavlardan size uygun olanına katılmanız ve barajı geçmeniz lazım.
- Ön lisans ve lise mezunları için yapılan sınav her iki senede bir gerçekleşirken, lisans mezunları için olan sınav ise her sene düzenlenmektedir.
- KPSS puanı 70 ve üzeri olan bireylerin devlet memurluğu için mülakattan başarı elde etmeleri ve yüksek puan almaları önemlidir. Örneğin KPSS’den 75 puan alıp atanmayan bireyler de bulunmaktadır. Böyle olmasının temel nedeni ise alım yapılan alakalı bölümler için başvuru gerçekleştiren adayların puanlarının en yüksekten düşüğe olacak şekilde sıralanmasıdır.
- Memur olmak için şartlar arasında bir diğeri de herhangi bir suç ile yargılanmamış olmak ve hüküm giymemiş olmak yer almaktadır.
- Erkek adayların askerlik görevini yapmış olmaları gerekir.
- Güvenlik soruşturması dahilinde herhangi bir olumsuz durum ile karşılaşılmamış olması şarttır.
Bütün bu sıralanan koşulları karşılayan adaylar devlet memuru olabilmektedir. Bu koşullara ek olarak her kamu kurumunun kendine özel koşulları vardır. Bunlar ise kurumun kendisi tarafından belirlenmektedir.
kpss ile hangi memur olunur?
KPSS ile Hangi Memur Olunur?
Adaylar tarafından sıklıkla sorulan sorulardan bir diğeri de KPSS ile hangi memur olunur sorusudur. KPSS A grubu ve B grubu olmak üzere ayrı şekilde düzenlenmektedir.
- KPSS B kadrosu: Uzman, müfettiş, denetmen, kontrolör yardımcılığı haricinde her kadro ile düz memurluk, avukatlık, tekniker, mühendislik, teknisyen, psikolog, memur, mimar ve veteriner vb. bütün kadroları kapsamaktadır.
- KPSS A kadrosu: Kamu kurum ve kuruluşlarına ait uzman yardımcılığı, müfettiş yardımcılığı, denetmek yardımcılığı gibi kadrolardır. A grubu kadrolar ilk önce İİBF, SBF ve hukuk fakültesi mezunlarına yöneliktir. Mühendislik, matematik, aktüerya, istatistik bölümlerinden mezun olan bireyler KPSS A sınavına girerek müfettiş yardımcılığı, denetmen yardımcılığı, uzman yardımcılığı stajyer kontrolör gibi kadrolara atanabilmektedirler. A grubu kadrolarda 91 puan türünün hesaplanması yapılmaktadır. Bundan dolayı da YDS sınavına da girmek gerekmektedir. Bu kadrolar KPSS şartı arayan kadrolar olmaktadır.
Ülkemizde devlet memurluğu olabilmek amacıyla KPSS’ye girmiş olma şartı aranmaktadır. Bu koşul istisnai memurluk için geçerli olmamaktadır. Sınavsız memur olma konusunu merak edenler istisnai memur kadrolarını tercih etmelidir. Peki, istisnai memur ne anlama gelmektedir?
İstisnai Memur Nedir? Nasıl Olunur?
En kolay memur olma tekniği istisnai memurluk kadrolarına başvurmayı içerir. Bu memurluk türü 657 numaralı devlet memurları kanununda sınırları belirlenen sınırlı sayıdaki kadroları kapsamaktadır. Bu kadroya istisnai kadro denilmektedir. İstisnai memur kadrolarına atanmak için herhangi bir sınava girme şartı aranmamaktadır. Atamaya, sınavlara, derece yükseltmesi ve kademe ilerlemesi haricinde kalan düzenlemeyle derece aylığı ile ataması yapılan memurlukları içermektedir. İstisnai memurluk için KPSS koşulu aranmamaktadır.
İstisnai devlet memurluklarına 48. Maddede yazıl genel koşulları taşıyan bireylerden atanma yapılmaktadır. İstisnai memurların farklı kadrolara geçiş yapma olanakları da bulunmaktadır. İstisnai bir kadroya atanan bireyler, herhangi bir sınav koşulu olmadan bulundukları kadrodan statülerine uygun farklı bir kadroya geçebilmektedirler.
Sınavsız memur olma nasıldır? Sınavsız memur olma tekniği istisnai memurluk olarak bilinmektedir. Bu memurluk çeşidi ise aşağıdaki kurumlardaki kadrolarda mevcut olmaktadır. Sınavsız istisnai memur alan kurumlar şu şekilde sıralanmaktadır:
- Olimpiyat şampiyonluğu veya olimpik spor dallarından birinde büyükler kategorisinde birden fazla Dünya şampiyonluğu kazananlar arasından atanacaklara ilişkin spor müşaviri kadroları istisnai memur kadrolarıdır.
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığında Başkan, Daire Başkanı, Proje Grup Başkanı ve Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği kadroları, Başkan Yardımcısı, Başkanlık Müşaviri
- Toplu Konut İdaresi Başkanlığına ait Başkan, Başkan Yardımcısı, Müşavir Avukat ve Şube Müdürü (Uzman), Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı kadroları
- Devlet Konservatuvarında görevlendirilecek uluslararası ün yapmış üstün yeteneklere sahip Devlet sanatçılarının atanacağı kadrolar
- Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Müşavirliği, Hukuk Müşavirliği ve Genel Sekreter Sekreterliği kadroları
- Din İşleri Yüksek Kurulu Üyeliklerine, Diyanet İşleri Başkanlığı Başkanlık Müşavirliği, Diyanet İşleri Başkanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadroları
- Dış kuruluşlarda çalışma müşavirlikleri nezdinde görevlendirilecek sendika uzmanlıkları
- Büyükelçi, Elçi, Daimî Temsilci, Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği kadroları
- Vali kadroları
- Özel Kalem Müdürlüğü kadroları
- Millî Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında veya kadro açıklamalar bölümünde özel nitelikli olarak gösterilen kadrolar
- Gelir İdaresi Başkanlığında Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği kadrosu
- Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Başkan Yardımcısı, Başkanlık Müşaviri, Basın Müşaviri ve Hukuk Müşaviri kadroları
- Avrupa Birliği Bakanlığı Başkanlıkları (İdari Hizmetler Başkanlığı hariç) kadrosu
- TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği kadrosu
- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği kadroları
- Savunma Sanayii Müsteşarlığına ait Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı ve Müşavir Avukat kadroları
- Bakanlar Kurulu Sekreterliği kadrosu
- Bakan Yardımcılıkları
- TBMM Başkanlığının memurlukları
- Anayasa Mahkemesi Basın Müşavirliği kadroları
- Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin memurlukları
kpss’ye girmeden devlet memuru nasıl olunur?
KPSS’ye Girmeden Devlet Memuru Nasıl Olunur?
KPSS’ye girmeden devlet memuru olma hususu da sıklıkla sorulmaktadır. Sınava girmeden devlet memuru olmak isteyenler sözleşmeli alım ilanlarına başvur yapabilirler. Engelli devlet memuru kadrolarına başvuru yapacak bireyler ise İŞKUR tarafından düzenlenen kura seçimlerine dahil olarak devlet memurluğu için başvuru yapabilirler. KPSS’ye girmeden devlet memuru olan kurumlar ise şu şekilde sıralanabilir:
- Başbakanlık ve bakanlık müşavirliği kadroları ile basın ve halkla ilişkiler müşavirliği
- Savunma sanayi müsteşarlığı müsteşar, müsteşar yardımcısı, daire başkanı, müşavir avukat kadroları
- TBMM memurlukları
- Özelleştirme idaresi başkanlığı
- TOKİ
- Diyanet
- Milli Savunma Bakanlığı
- Bakanlar Kurulu sekreterliği
- Anayasa mahkemesi
- AB Bakanlığı memurları
- Gelir idaresi başkanlığı basın ve halkla ilişkiler müşavirliği
- Özel kalem müdürlükleri
- İstisnai memur kadroları alan kurumlar
- Belediyeler
Sınavsız devlet memurluğu için sınavsız memur alan kurumlar tarafından verilen bazı ilanlarda sınav yerine yalnızca ilgili meslek kolu için sertifika talep edilmektedir. Sertifika ile sınavsız olarak memur alımı yapılması, işin niteliğine göre değişmektedir. Bu biçimde kura ve yalnızca sertifika ile sınavsız alım yapılan kurumlara başvuru gerçekleştirilebilir.
KPSS puanı 70’in altında olan bireyler için sınavsız memur alan kurumlar hakkında bilgi edinebilir ve KPSS şartı aramayan memur alım ilanları için İŞKUR’un sayfasına göz atabilirsiniz. Sınavsız memur alan kurum ve kuruluşlar 657 numaralı devlet memurları kanunlarına göre çalışan personel kadrolarında yüzde 3 oranında engelli bireyleri çalıştırmak zorundadır. Sınavsız engelli memur alan kuruluşlara engelli kişiler başvuru gerçekleştirerek yüzde 3 oranındaki kontenjandan faydalanabilirler.
Engelli Devlet Memuru Nasıl Olunur?
Engelli devlet memuru olma nasıldır? 2022 senesinde engelli memur istihdam şartları kapsamında yüzde 40 ve üzeri engelli olan bireyler memur olmak için başvuru gerçekleştirebilirler. Engelli memur alımı koşullarını sağlayanlar sonuçlarına göre e-KPSS’ye girerek ya da kuralara dahil olarak engelli devlet memuru olarak görev yapabilirler.
sözleşmeli devlet memuru nasıl olunur?
Sözleşmeli Devlet Memuru Nasıl Olunur?
Sözleşmeli çalışan, özel mesleki bilgiye gereksinim duyulduğunda geçici şekilde istihdam edilen ya da ilgili kurumların teklifi ile devlet personel başkanlığının görüşü üzerine sözleşme imzalanması koşuşu ile senelik planlar dahilinde işlere geçici şekilde görevlendirilen memurlardır.
Devlet personel başkanlığınca her kuruma sözleşmeli personel alımı gerçekleştirilmektedir. Kurumlar memur gereksinimlerini devlet personel başkanlığına bildirirler. Kurum ise ilanları aracılığı ile personel temin eder ve bu sayede boş kadroları doldurur.
Bu koşullar altında pek çok kurum ve belediye, sözleşmeli memur istihdam etmektedir. Sözleşmeli avukat, mühendis, mimar, hemşire ve büro elemanı gibi birçok farklı alanda memur istihdam edilir. En az lise mezunu olan her sözleşmeli işçi olma olanağına sahip olmaktadır.
Lise Mezunu Memur Nasıl Olur?
Lise mezunu memur olma şartları neler? Lise son sınıfta olan ya da lise mezunu olan bireyler aynı şekilde ön lisans ve lisans mezunu adaylar gibi yaşları her ne olursa olsun KPSS’ye girerek memur olabilirler. Mezun oldukları bölümle ilgili kamu kadrolarını tercih edip atanabilirler. Eskiden B kadrolarına yani düz memurluk için ayrılan kadrolarda yaş sınırı vardı. Ancak bu sınır günümüzde bulunmamaktadır.
